ကမာၻ႔ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္အဆင့္ဝင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္

                 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္

          ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမား သမၼအိမ္ျဖဴေတာ္၌ေတြ႔ဆုံစဥ္

ကမာၻ႔ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္အဆင့္ဝင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ By ေရႊျပည္စိုး

ကမာၻ႔ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္အဆင့္ဝင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ဟုဆိုသည္ႏွင့္ မည္သူျဖစ္မည္ကို ခ်က္ခ်င္းသိမည္ဟု ယံုၾကည္ ပါသည္။ ထိုပုဂၢိဳလ္သည္ ၂၁ ရာစု ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ တစ္ဦးတည္းေသာကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္လ္ဆုရွင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ပါသည္။ ကမၻာ့ထိပ္တန္းႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား အဓိကရွိအပ္သည့္အ ရည္အခ်င္းမ်ားမွာ ….
၁။ ဉာဏ္ပညာ အရည္အခ်င္း
၂။ ႏိုင္ငံခ်စ္စိတ္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္
၃။ မိမိအက်ိဳးထက္ ႏိုင္ငံအက်ိဳးကို ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္စိတ္ စသည္တို႔ရွိရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ထိုကဲ့သို႔ေသာအရည္အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စံုသည့္အျပင္ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔၊အနစ္နာခံ စည္းစိမ္ဥစၥာစြန္႔၊ မိသားစုစြန္႔၊ ေနာက္ဆံုး အသက္ကိုပါစြန္႔ရန္ ဆံုးျဖတ္ထားၿပီးသူျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္မ်ားသည္ အျခားေသာကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္မ်ားထက္ သာလြန္ေသာ အခ်က္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မည္သို႔ကမၻာ့ထိပ္တန္းႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္အဆင့္ဝင္ျဖစ္လာသည္ကိုမေျပာမီ ေဒၚစု၏ မိဘ ႏွစ္ပါးအေၾကာင္းကို ေရွးဦးစြာအက်ဥ္းခ်ံဳး၍တင္ျပပါမည္။

● ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ဖခင္သည္ တပ္မေတာ္ဖခင္ လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအျဖစ္ ျမန္မာ သာမက ကမၻာကပါ အသိအမွတ္ျပဳခံရသူျဖစ္သည္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဝကတည္းက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢဥကၠဌ (တကသ) ၏အာေဘာ္ျဖစ္ေသာ အိုးေဝမဂၢဇင္းအယ္ဒီတာ၊ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားသမဂၢ (ဗကသ) ဥကၠဌအျဖစ္ တာဝန္ထမ္း ေဆာင္ခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားဘဝကေန ႏိုင္ငံေရးေလာကသို႔ကူးေျပာင္းရာတြင္လည္း သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းဦးေဆာင္ေသာ ဒို႔ဗမာအစည္း အ႐ံုး (၁၉၃၈-၄၀)၊ ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း (၁၉၃၉ – ၄၀) အတြင္းေရးမႉးတာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ဖဆပလပါတီ တည္ေထာင္ရာတြင္လည္း ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအျဖစ္ပါဝင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုသို႔ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ စြမ္းစြမ္းတမံေဆာင္ရြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၄၃ တြင္ဂ်ပန္ ဧက ရာဇ္ဘုရင္ Akihito က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား ဂ်ပန္သို႔ဖိတ္ေခၚၿပီး the Order of The Rising Sun ဘြဲ႔ကိုခ်ီးျမွင့္ခဲ့သည္။

● မိခင္ ေဒၚခင္ၾကည္

ေဒၚခင္ၾကည္သည္မြန္ျမတ္ေသာ သူနာျပဳအလုပ္ျဖင့္လုပ္ကိုင္ရင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ၁၉၄၂ ခုစက္တင္ဘာလတြင္ အိမ္ေထာင္ျပဳ သည္။ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ၁၉၆၀ ျပည့္ ေမလတြင္အိႏၵိယႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံ အ မတ္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံရသည္။ ဇြန္လတြင္ နီေပါႏိုင္ငံဆိုင္ရာသံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ပူးတြဲတာဝန္ေပးအပ္ျခင္းခံရသည္။
ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေလာကတြင္ ပထမဆံုးႏွင့္တစ္ဦးတည္းေသာ အမ်ဳိးသမီးသံအမတ္ႀကီအျဖစ္ ေမာ္ကြန္းတင္ခံရပါ သည္။ ၇ ႏွစ္မွ် တာဝန္ထမ္းေဆာင္ၿပီး ၁၉၆၇ ခု ဇြန္လတြင္ အၿငိမ္းစားယူခဲ့သည္။
ေဒၚခင္ၾကည္သည္ျပည္တြင္း၌ မြန္ျမတ္ေသာသူနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပရဟိတလုပ္ငန္းမ်ားကို ေစတနာသန္႔သန္႔ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ဘဲလုပ္ ေဆာင္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၄၇-၅၃ တြင္ မိခင္ႏွင့္ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ ညႊန္ၾကားေရးဝန္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ၁၉၅၃ -၅၈ တြင္ ျပည္ေထာင္ စုျမန္မာႏိုင္ငံ လူမႈဝန္ထမ္းေကာင္စီ၊ မိခင္ႏွင့္ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရးက်န္း မာေရးႏွင့္ ျပည္ေရးျပည္ရာအဖြဲ႔၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အ မ်ဳိးသမီးအသင္းမ်ားေကာင္စီ၊ ဒီမိုကေရစီသေဘာတရား တိုးတက္ျပန္႔ပြားေရးအသင္း စသည့္အသင္းအဖြဲ႔မ်ား၏ဥကၠဌ အျဖစ္လည္းေကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ဳိးသမီးကင္းေထာက္အသင္း၏ ကင္းေထာက္ခ်ဳပ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသူနာျပဳတင္ကားတပ္ဖြဲ႔ဝင္ အမ်ဳိးသမီးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ရာမာ ခရစ္ရွနာသာသနာျပဳေဆး႐ံုႏွင့္ စာၾကည့္တိုက္ဒုဥကၠဌစသည့္တာဝန္မ်ားကိုလည္း ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
ေဒၚခင္ၾကည္သည္ႏိုင္ငံ့အက်ိဳးျပည္သူ႔အက်ိဳးမ်ားကို စြမ္းစြမ္းတမံေဆာင္ရြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာမိခင္ဘြဲ႔၊ ၁၉၅၁ တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက မဟာသီရိသုဓမၼဘြဲ႔၊ ၁၉၅၅ တြင္ ယူဂိုစလားဗီးယားႏိုင္ငံက မာရွယ္တီးတိုးယူဂိုစလပ္ၾကယ္ (ဒုတိယအဆင့္) ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံဥေသွ်ာင္အဖြဲ႔က ႏိုဘယ္ေအာ္ဒါဘြဲ႔ (ဝါ) အျမင့္ျမတ္ဆံုးဆုတံဆိပ္တို႔ကို ခ်ီးျမွင့္ျခင္ခံခဲ့ရပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ႏိုင္ငံ့အက်ိဳး ျပည္သူ႔အက်ိဳးမ်ားကိုထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကေသာ ဂုဏ္သိကၡာရွိ မိဘႏွစ္ပါးမွဆင္းသက္လာသူျဖစ္၍ ေဒၚစုသည္လည္း မိဘႏွစ္ပါး၏ မြန္ျမတ္ေသာလုပ္ငန္းမ်ားကို သမိုင္းေပးတာဝန္တရပ္အေနျဖင့္ ယေန႔တိုင္ဆက္လက္ထမ္းေဆာင္လွ်က္ရွိပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မည္သို႔ကမာၻထိပ္တန္းႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ အဆင့္ဝင္ျဖစ္လာသည္မွာ ေအာက္ပါအေၾကာင္းအခ်က္မ်ားက အ ေထာက္အကူျပဳ ပံ့ပိုးမႈမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆက္လက္ရွင္းျပပါမည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ …

၁။ ပညာအရည္အခ်င္းႏွင့္ ဘာသာစကား

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ပညာအရည္အခ်င္းကကမာၻထိပ္တန္းႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္အဆင့္ဝင္ေစခဲ့ပါသည္။ ေဒၚစုသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ နယူး ေဒလီၿမိဳ႕ရွိ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရပ္ကို သင္ယူခဲ့သည္။ (၁၉၆၂-၆၃) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဒႆနိကေဗဒ၊ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ ၊စီပြားေရး ပညာရပ္မ်ားျဖင့္ ဝိဇၨာဘြဲ႔ (B.A.) ကို Oxford University St Hugh’s College မွ ရရွိသူျဖစ္ပါသည္။ (၁၉၆၄-၆၇) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တိုက်ိဳတကၠသိုလ္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေလ့လာေရးစင္တာတြင္ ဧည့္ပညာရွင္အျဖစ္ ဆည္းပူးခဲ့သည္။ (၁၉၈၅-၈၆)
ဘာသာစကားအရ အဂၤလိပ္ ျပင္သစ္ ဂ်ပန္ဘာသာစကားမ်ားကို ေကာင္းစြာေရးေျပာႏိုင္သူ လည္းျဖစ္သည္။

၂။ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္အေတြ႔အၾကံဳ

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဘာသာရပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးကိုသင္ယူထားသည္ျဖစ္္၍အလုပ္လုပ္ရာ တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ဘာသာရပ္အမ်ိဳးမ်ဳိးကိုသင္ယူထားသည္ျဖစ္္၍ အလုပ္လုပ္ရာတြင္ အလြန္အလြန္အဆင္ေျပပါသည္။ ေရွးဦးစြာလန္ဒန္တကၠသိုလ္အာရွအေရွ႕ပိုင္းအာ ဖရိကသုေတသနဌာနတြင္ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာပညာရပ္မ်ားကိုကူညီသင္ၾကားေပးေၾကာင္း (၁၉၆၈) အေမရိကန္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢအတြင္းဝန္မ်ား႐ံုး၏အုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ ဘတ္ဂ်က္ေမးခြန္းမ်ားဆိုင္ရာအၾကံေပးေကာ္မတီတြင္ လက္ေထာက္အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္၎ (၁၉၆၉-၇၁)၊ ဘူတန္ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနတြင္ သုေတသနအရာရွိအျဖစ္၎ (၁၉၇၂)၊ ေအာက္စဖို႔တကၠသိုလ္ ဂါးဒီးယန္းစာၾကည့္တိုက္ တြင္တာဝန္ခံအျဖစ္၎ (၁၉၇၅-၇၇) စသည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါသည္။

၃။ စိတ္ဓာတ္

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏စိတ္ဓာတ္သည္ ေပ်ာ့ေျပာင္းသေလာက္ခိုင္မာသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ “ေပ်ာ့လွ်င္ဖေယာင္း မာလွ်င္သံေခ်ာင္း” စ ကားပံုအတိုင္း ေပ်ာ့လွ်င္အလြန္ေပ်ာ့၍ မာလွ်င္အလြန္မာတတ္သည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။

● ေပ်ာ့လွ်င္ဖေယာင္း
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္သူမ်ားအေပၚ သနားၾကင္နာကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ ရွိသည္။႐ိုးသားျဖဴစင္ ေျဖာင့္မတ္သည္။ သူတပါးအေပၚလိမ္ညာ လွည့္စား လက္တလံုးျခားမလုပ္တတ္။ ဒုကၡေရာက္ေနသူမ်ားကိုကူညီကယ္တင္လိုစိတ္ အျမဲတမ္းရွိသည္။ အထင္ရွားဆံုးသာဓကမွာ – ဒုကၡေရာက္ေနေသာအေမရိကန္ႏိုင္ငံသား John WilliamYeattaw ကို၂၀၀၉ခုႏွစ္ ေမလဆန္းကကယ္တင္မိ၍ ေဒၚစုမွာ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ လြတ္ခါနီးမွ သက္တမ္းတႏွစ္ခြဲထပ္တိုးခံရျခင္းသည္ ေဒၚစု၏ ဒုကၡသည္အေပၚသနားၾကင္နာမႈ၏ သာဓကတခုျဖစ္သည္။

● မာလွ်င္သံေခ်ာင္း

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏စိတ္ဓာတ္သည္ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာႏွင့္ပတ္သက္လွ်င္ ေပ်ာ့ေျပာင္းေသာ္လည္း တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးအတြက္ျဖစ္ လွ်င္ ေယာက္်ားႀကီးမ်ားထက္၊ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားထက္ စိတ္ဓာတ္ခိုင္မာသည္။ မည္သူမွ် မိမိ၏မိသားစုမ်ားကို မစြန္႔လႊတ္ႏိုင္ မစြန္႔ လႊတ္ရက္ၾကပါ။ သို႔ေသာ္ေဒၚစုသည္ မိသားစုမ်ားကိုလည္း စြန္႔လြတ္ႏိုင္သည္၊ တစ္ေယာက္တည္းေနထိုင္ၿပီးမည္သူႏွင္မွ်မေတြ႔ရ၊ စကားမ ေျပာရ မည္သည့္ေနရာသို႔မွ် မသြားရလည္း မည္သို႔မွ်တုန္လႈပ္ေခ်ာက္ျခားျခင္းမရွိ။စိတ္အားမငယ္၊ စိတ္ဓာတ္မက်၊ ပကတိအေကာင္းအ တိုင္းျဖစ္သည္။ သီလသမာဓိရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ယူဆရပါသည္။ ဤအခ်က္မ်ားသည္ ေဒၚစု၏ ခိုင္မာေသာစိတ္ဓာတ္ကိုျပသ ျခင္းျဖစ္သည္။

၄။ ရက္ေရာေသာ အလွဴရွင္

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ လွဴတန္းရာတြင္ အလြန္ရက္ေရာသည္။ စံတင္ေလာက္ပါသည္။၂၁ ရာစု ျမန္မာ့သမိုင္းတေလ်ာက္လံုး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေလာက္ အလွဴရက္ေရာသူမေတြ႔ဘူး မၾကားဘူးေသးပါ။ နဝတ နအဖေခတ္တ ေလ်ာက္လံုးအခ်မ္းသာဆံုးဟု ျမန္မာလူထုကယံုၾကည္ထားသည့္ နအဖဥကၠဌႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီသန္းေရႊ၏လူယံုေတာ္ျဖစ္ဟုလည္း စီးပြား ေရးသမားမ်ားက အသိအမွတ္ျပဳထားသည့္ ဦးေတဇက အလွဴအတန္းမ်ားမ်ားလွဴသည္ဟု တခံမွမၾကားဖူးပါ။ ေဒၚစုလွဴသည့္အေရအတြက္၏ ၂၅% ခန္႔ပင္မရွိဟု ယူဆရသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အလွဴရက္ေရာမႈကို ၾကည့္ပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္နအဖစစ္အစိုးရကိုလက္နက္မပါ၊အၾကမ္းမဖက္ေသာနည္းျဖင့္ဒီမိုကေရစီႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရးရရွိေရးအတြက္ကိုယ္က်ိဳဳးစြန္႔အနစ္နာခံကာတိုက္ပြဲဝင္ေနမႈကို ေထာက္ခံအားေပးေသာအားျဖင့္ႏိုင္ငံတကာမွ ခ်ီးျမႇင့္ေသာဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆုမ်ားတြင္ ေငြ သားႏွင့္တြဲပါေသာဆုမ်ားလည္း ပါဝင္ပါသည္။ ေငြသားႏွင့္တြဲပါေသာ ပထမဆံုးဆုသည္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္အတြက္ ေနာ္ေဝႏိုင္ငံမွခ်ီးျမႇင့္သည့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၃ သန္း (U.S. $1.3 millions) ပါေသာ ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု (Nobel Peace Prize) ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ထိုေငြမ်ားကို ၎၏ကိုယ္က်ိဳးအတြက္မသံုးဘဲ ျမန္မာျပည္သူလူထုလိုအပ္လ်က္ရွိေသာ က်န္းမာေရးႏွင့္ပညာေရးအတြက္အသံုးျပဳမည္ဟုကမာၻသိ ေၾကညာခဲ့သည္။ ၎ျပင္ ေလ့လာမိသမွ် ေငြသားပါဆုမ်ားမွာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလက UNESCO – Madanjeet Singh Prize U.S.$1,00,000၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဧၿပီလက အေမရိကန္အေျခစိုက္ Al Neuharth Free Spirit Award $1 million၊ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလက ဆြီဒင္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ Olof Palm Prize (for 2005) U.S. $50,000၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္၊ မတ္လက အိႏၵိယႏိုင္ငံကာ လကတၱားၿမိဳ႕မွ ေနတာခ်ီ ဆူဘတ္စ္ခ်န္ဒရာဘို႔စ္ဆု – အိႏၵိယ ႐ူပီေငြ ၁ သိန္း၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေမလက ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံ ဆိုးလ္ၿမိဳ႕မွ Kim Dae Jung Award U.S.$ 10,000 တို႔ျဖစ္ၿပီး စုစုေပါင္း ခ်ီးျမႇင့္ၿပီးေသာ ေငြသားမွာ U.S.$ 2,460,000 ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။ (အ ထက္ေဖာ္ျပပါ ဆုခ်ီးျမႇင့္သူ စာရင္းႏွင့္ေငြစာရင္းမ်ားမွာ ၿပီးျပည့္စံုသည္ဟု မယူဆပါ။ လက္လွမ္းမမီ၍ မသိလိုက္သည္မ်ားလည္းရွိႏိုင္ပါ ေသးသည္။
အထက္ပါ ဆုေငြအျဖစ္ရရွိေသာေငြမ်ားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကိုယ္က်ိဳးအတြက္မသံုးဘဲ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားလုိအပ္လ်က္ရွိ ေသာက်န္းမာေရးႏွင့္ ပညာေရးတို႔အတြက္ အသံုးျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္းေၾကညာထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ႏိုင္ငံတကာကခ်ီးျမႇင့္သည့္ဆုေငြမ်ားကိုသာ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးအတြက္လွဴဒါန္းသည္မဟုတ္၊ ျပည္တြင္း ၌လည္း အခါအားေလ်ာ္စြာ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းလ်က္ရွိသည္။ မၾကာေသးမီကျဖစ္ပြားခဲ့ေသာပုသိမ္ေရေဘးဒုကၡသည္မ်ားအား ေငြက်ပ္သိန္း၂၀ သြားေရာက္လွဴဒါန္းခဲ့ေၾကာင္းသိရပါသည္။

(ဒုတိယပိုင္းကို ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္)

အပိုင္း (၂)

ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္အဆင့္ဝင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ – အပိုင္း(၂)
By ေရႊျပည္စုိး

၅။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ သူေတာ္စင္

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္သူေတာ္စင္ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ အနေႏၲာအနႏၲငါးပါးကို ႐ိုေသေလးစား ဦးထိပ္ထားလ်က္ ရွိ ေနပါသည္။ ေဒၚစုသည္ ႏိုင္ငံတကာမွ ဆုမ်ားမခ်ီးျမႇင့္မီကပင္ ဆရာေတာ္သံဃာေတာ္မ်ားအား ေနအိမ္သို႔ ပင့္ဖိတ္၍လည္းေကာင္း၊ ေက်ာင္းမ်ားသို႔သြား၍လည္းေကာင္း လွဴဖြယ္ဝတၳဳ အစုစုတို႔ကို ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းလ်က္ရွိသကဲ့သို႔ ရပ္ေဝးရွိ ဆရာေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးရာ ေက်ာင္းမ်ားသို႔လည္း သြားေရာက္ဖူးေျမာ္ေလ့ရွိပါသည္။ အထင္ရွားဆံုးမွာ မြန္ျပည္နယ္ရွိ သာမညဆရာေတာ္အား သြားေရာက္ဖူးေျမာ္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
၂၁ ရာစု ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကဲ့သုိ႔ အလွဴရက္ေရာသူ ေနာက္ထပ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ်မေပၚေပါက္ႏိုင္ဟုယံုၾကည္ရပါသည္။ ေလာေလာဆယ္ စုေဆာင္းမိသမွ် ႏိုင္ငံတကာမွခ်ီးျမႇင့္ထားသည့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႔ထူးဂုဏ္ထူးမ်ားႏွင့္ ဆုအသီးသီးစာရင္းမ်ား ကို ေနာက္ပိုင္းတြင္ သီးျခားေဖာ္ျပထားပါသည္။ ဆက္လက္႐ႈစားႏိုင္ပါသည္။

၆။ စံတင္ေလာက္သည့္ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ျမန္မာ့႐ိုးရာဝတ္စားဆင္ယင္မႈသည္ ၂၁ ရာစု ျမန္မာ့သမိုင္း၏ စံနမူနာျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္ပေရာက္ျမန္ မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္လည္း ေဒၚစုသည္ စံနမူနာျဖစ္သည္။ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ အိမ္မွအျပင္သို႔ထြက္တိုင္း ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးဝတ္စံုဝတ္ဆင္သူ အလြန္နည္းပါးသည္။ လူနည္းစုသာတခါတရံ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းသြားသည့္အခါ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးဝတ္စံု ကို ဝတ္ဆင္ၾကသည္။ က်န္အားလံုးသည္ ေဘာင္းဘီ (သို႔မဟုတ္) စကတ္ကိုသာ ဝတ္ဆင္တတ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ အိမ္မွအျပင္သို႔ထြက္သည့္အခါတိုင္း ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးဝတ္စံုျဖစ္သည့္ ထမီႏွင့္ရင္ဖံုးအကႌ်ကိုသာ အစဥ္အၿမဲဝတ္ဆင္သည္။ ထို႔ျပင္ အလုပ္သြားတိုင္း၊ ပြဲေနပြဲထိုင္သြားတိုင္း၊ အျခားအခန္းအနားမ်ား သြားတိုင္း၊ ဘုရားသြား ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသြားသည့္အခါတိုင္းတြင္ ထမီ၊ ရင္ဖံုးအကႌ်အျပင္ ပုဝါကိုပါ အၿမဲတမ္း လႊမ္းၿခံဳေလ့ရွိသည္။ အခုေနာက္ဆံုး ျပည္ပခရီး (ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဥေရာပ ၅ ႏိုင္ငံ) ထြက္ရာတြင္လည္း ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးဝတ္စံုကိုသာဝတ္ဆင္ၿပီး ပုဝါကို အၿမဲတမ္းၿခံဳထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕၌က်င္းပခဲ့ေသာ ကမာၻ႔ စီးပြားေရးဖိုရမ္တြင္လည္းေကာင္း၊ ဥေရာပ ၅ ႏိုင္ငံတြင္က်င္းပခဲ့သည့္ အခမ္းအနားတိုင္းသို႔တက္ေရာက္၍ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာတြင္လည္းေကာင္း ေဒၚစုသည္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးဝတ္စံုကိုဝတ္ဆင္သည္ကိုသာေတြ႔ရပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဝတ္စားဆင္ ယင္မႈသည္ ၂၁ ရာစု ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ စံနမူနာပင္ျဖစ္ပါေတာ့သည္။

၇။ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားမႈ

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မည္သူႏွင့္မွ် ႏိႈင္းယွဥ္၍မရသည့္ စြန္႔လႊတ္၊ စြန္႔စားျခင္းမ်ားကိုစြန္႔လႊတ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ စစ္အာဏာ ရွင္စနစ္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ျပည္လည္ထြန္းကားေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားျပည္လည္ရရွိခံစားရေရးတို႔အတြက္ အ နစ္နာခံ၊ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ၿပီးလုပ္မွျဖစ္မည္ကို သိရွိသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မိမိ၏ဂုဏ္သိကၡာ၊ စည္းစိမ္ဥစၥာပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကိုစြန္႔၊ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔၊မိသားစုစြန္႔၊ ေနာက္ဆံုး အသက္ကိုပါစြန္႔ၿပီးလုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္မွာ ကမာၻသိျဖစ္၍ အထူးရွင္းျပရန္ လိုမည္မထင္ပါ။ အားလံုးအ တြက္ တစ္ဦးတည္းအနစ္နာခံၿပီး ဦးေဆာင္မႈေပးခဲ့သည့္အတြက္ ခ်ီးက်ဴးပါသည္၊ ဂုဏ္ယူပါသည္။

၈။ ရဲစြမ္းသတိၱ

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မည္သည့္အမ်ဳိးသမီးကမွ ယွဥ္ႏိုင္စြမ္းမရွိသည့္ ရဲစြမ္းသတိၱရွိသူျဖစ္သည္။ယံုၾကည္ခ်က္၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတိုင္း မေၾကာက္မရြံ႕ေနာက္မတြန္႔ဘဲ ၿပီးစီးသည္ထိ လုပ္ေဆာင္ေလ့ရွိသည္။ မည္သို႔ေသာ အတားအဆီး၊ အႏၲရာယ္ရွိသည္ျဖစ္ေစ ထိုအတားအ ဆီးအႏၲရာယ္မ်ားကို ေရွာင္ကြင္း၍မသြားဘဲ ရဲရင့္တည္ၾကည္စြာျဖင့္ ရင္ဆိုင္ရဲသည့္သတိၱရွိသည္။ ထိုသုိ႔ ရဲရင့္သည့္သတိၱရွင္သည္ ေဒၚစုမွ တပါး အျခားမရွိဟုေျပာလွ်င္ မွားမည္မထင္ပါ။ အထင္ရွားဆံုးသာဓကမ်ားမွာ …
က။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ စည္း႐ံုးေရးခရီးစဥ္အတြင္း ၁၉၈၉ ဇႏၷဝါရီလ ၂၁ ရက္၊ နံနက္တြင္ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ ေဝဠဳဝန္ေက်ာင္း တိုက္ ရွိရာသို႔သြားရန္ NLD တိုင္း႐ံုးမွ ထြက္လာစဥ္ လမ္းတြင္ ဧရာဝတီတိုင္း တိုင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ျမင့္ေအာင္၏ လက္နက္ကိုင္တပ္သားမ်ားက ကားႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ ေျခလ်င္ျဖစ္ေစ မသြားရဟု တားျမစ္ခဲ့ၾကသည္။ တိုင္းျပည္ႏွင့္္ လူမ်ိဳးအတြက္ဆိုလွ်င္ မိမိအသက္ကို ပဓာနမထားေသာ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “အက်ဥ္းသားမွလြဲ၍ သြားခ်င္ရာကို သြားခြင့္ရွိသည္” ဟုဆိုကာ သူ႔အားခ်ိန္ရြယ္ထားသည့္ စစ္သားမ်ား၏ ေသနတ္ မ်ား၊ လွံစြပ္မ်ားၾကားမွ မတုန္မလႈပ္ဘဲ တည္ၾကည္စြာ ေဖာက္ထြက္သြားခဲ့သည္။
အသက္အႏၲရာယ္ရွိမွန္းသိလ်က္ႏွင့္ မေၾကာက္မရြံ႕ မတုန္လႈပ္ဘဲ ရဲရင့္တည္ၾကည္စြာ ရင္ဆိုင္လိုက္ျခင္းသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ထူးျခား ေသာရဲစြမ္းသတိၱပင္ျဖစ္သည္။
ခ။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ အထက္ျမန္မာျပည္ စည္း႐ံုးေရး ခရီးစဥ္အတြင္း ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔ည ဒီပဲယင္းအရပ္၌ နအဖ စစ္အစိုးရ၏ လွ်ိဳ႕ဝွက္စီမံခ်က္ျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဦးတင္ဦးတို႔ႏွင့္ NLD လူငယ္မ်ားအား လူရမ္းကားမ်ားက တုတ္၊ ဓား၊ လွံ စသည့္ လက္နက္မ်ိဳးစံုတို႔ျဖင့္ ဝိုင္းဝန္း တိုက္ခိုက္ခ်ိန္တြင္ မိမိအားကာကြယ္ေပးေနေသာ လူငယ္မ်ားအစား မိမိသာ အေသခံမည္ဆိုကာ ကားထဲမွ အတင္းပင္တိုးထြက္ခဲ့သည္။ လူငယ္မ်ားက ေဒၚစုအား ကားထဲမွ ထြက္ခြင့္မေပးဘဲ ၎တို႔သာ အေသခံ၍ ကာကြယ္ေပးသြားခဲ့ၾကသည္။
ကားထဲမွ ထြက္လိုက္သည္ႏွင့္ သူ႔အသက္ပါေပ်ာက္သြားမည္ကိုသိလ်က္ႏွင့္ ကားထဲမွထြက္ရန္ အတင္းႀကိဳးစားျခင္းသည္ ေဒၚစု၏ ထူးျခား ေသာ ရဲစြမ္းသတိၱပင္ျဖစ္သည္။ ခ်ီးမြမ္းစရာ၊ ဂုဏ္ယူစရာ ျဖစ္သည္။

၉။ ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ျဖစ္

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ကမာၻ႔ထိပ္ႏိုင္ငံ့တန္းေခါင္းေဆာင္ အဆင့္၀င္ျဖစ္လာေစရန္ အေထာက္အကူျပဳမႈမ်ား၏ အဓိကအခ်က္သည္ သန္႔ရွင္းမြန္ျမတ္ေသာစိတ္ထားျဖင့္ တိုင္းျပည္အတြက္ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔အနစ္နာခံခဲ့ၾကေသာ မိဘ၊ ဘိုးဘြားမ်ား၏ ဇာတိေသြးေၾကာင့္ျဖစ္သည္ ဟုေျပာႏိုင္ပါသည္။
ထို႔ျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အထက္တြင္ေဖၚျပၿပီးျဖစ္သည့္ ဉာဏ္ပညာအရည္အခ်င္း၊ စိတ္ဓါတ္၊ ရဲစြမ္းသတၱိ၊ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားျခင္း …. စသည္မ်ားပါ၀င္သကဲ့သို႔ ေဒၚစုေရးသားခဲ့ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား၊ အင္တာဗ်ဴးမ်ား၊ မိန္႔ခြန္းမ်ား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေၾကာင္းေရး သားထုတ္ေ၀သည့္ ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္မ်ား၏ စာအုပ္မ်ားကလည္းမ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳပါသည္။ ၎တို႔မွာ ….

က။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေရးသည့္စာအုပ္မ်ား

1. Let’s Visit Burma by Burke Pub Co, ……. 1985
2. Burma and India by India Institute of Advanced Study , Shimla …… 1990.
3. Aung San of Burma by Kiscadale Publication ….. 1991.
4. Freedom from Fear by Penguin Books …… 1993.

(ဤစာအုပ္ကို နယူးေယာက္၊ အဂၤလန္၊ ကေနဒါ၊ ၾသစေၾတးလ်၊ နယူးဇီလန္နိုင္ငံတို႔တြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ႐ိုက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀သည္။ ေနာ္ ေ၀၊ ျပင္သစ္၊ စပိန္ ႏိုင္ငံတို႔တြင္မူ ၄င္းတို႔ဘာသာသို႔ျပန္ဆို၍ထုတ္ေ၀ၾကာင္းသိရွိရပါသည္။)

5. Letters from Burma by Penguin Books ………. 1995.
6. လက္ေရြးစင္မိန္႔ခြန္မ်ား by La Haule Books…….. 1995
7. Voice of Hope by Published : Italy …………….. 2008
8. Let’s Visit Bhuton
9. Let’s Visit Napal Series by Burke Pub Co.
10. Aung San and Leaders of Asia Aeries.

(ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ “ လက္ေရြးစင္မိန္ခြန္းမ်ား “ စာအုပ္မွလြဲ၍ က်န္စာအုပ္အားလံုးသည္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ေရးသားေသာစာအုပ္မ်ားျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္လိုေရး အျခားစာအုပ္မ်ားရရွိႏိုင္ပါေသးသည္။)

ခ။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေၾကာင္းေရးသည့္ စာအုပ္မ်ား

1. The Lady, Aung San Su Kyi , Nobel Laureate and Burma’s Prisoner by Barbara Victor …….. (1998)
2. Aung San Su Kyi : Standing Up for Democracy in Burma by Bettina Ling …… (Nov – 1998)
3. Aung San Su Kyi : Standing Up for Democracy in Burma by Bettina Ling …… (Sept – 1999)
4. Aung San Su Kyi by William David Thomas …… (July – 2004)
5. Aung San Su Kyi : Activist for Democracy in Myanmar by Judy L. Hasday ….. (Jan _ 2007)
6. Perfect Hostage: A life of Aung San Su Kyi , Burma’s Prisoner of Conscience by Justin Wintle …… (Mar – 2008)
7. Aung San Su Kyi : Fearless Voice of Burma by Whitney Stewart …….(Jun _2008)
8. Aung San Su Kyi by Frederic P.Miller …… (Jun – 2010)
9. Most Influentia; World Leaders , Vol – 8 and Aung San Su Kyi by Victoria Hockfield ……. (Mar _ 2011)
10. Aung San Su Kyi by Simon Rose …….. (Jul – 2011)
11. Aung San Su Kyi A Treatise by Amy Johnson (Jul – 2011)
12. Honorary Companions of the Order of Australia : Jacques Consteau, J RN Utzon, Aung San Su Kyi by Source Wikipedia …… (Sep – 2011)
13 . Aung San Su Kyi and Burma’s Struggle for Democracy by Bertil Lintner ….. (Oct – 2011)
14 . Aung San Su Kyi by Jesper Bengtsson ……… ( Mar – 2012)
15 . The Lady and the Peacock : The Life of Aung San Su Kyi by Peter Popham …. (Mar – 2012)
Foreword by Aung San Su Kyi Abhaya : Burma’s Fearlessness by James Mackay.
Forworded by Aung San Su Kyi …. (Dec _ 2011)

၁၀။ ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေၾကာင္း ထပ္ေလာင္းသက္ေသထူ

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ႏိုင္ငံတကာမွေရာက္ရွိလာသည့္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ ႏိုင္ငံတကာဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အ စည္းႀကီးမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးျခင္းသည္ပင္ ေခါင္းေဆာင္အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြးသည့္အဆင့္သို႔ေရာက္ရွိေနၿပီဟု အ သိအမွတ္ျပဳရာေရာက္ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျပည္ပသို႔ ခရီးထြက္သည္ႏွင့္ ေရာက္ရွိရာႏိုင္ငံမ်ားမွကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား နည္းတူႀကိဳဆိုႏႈတ္ ဆက္ ဧည့္၀တ္ျပဳၾကသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။
ပထမဦးဆံုးျပည္ပခရီးစဥ္အျဖစ္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ က်င္းပသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕သို႔သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္တဦးအေနျဖင့္ ႀကိဳဆိုရန္စီစဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း အရပ္သားဟန္ေဆာင္ ျမန္မာစစ္အ စိုးရ၏ဖိအားေပးမႈေၾကာင့္ လူထုေခါင္းေဆာင္တဦးအေနျဖင့္သာ ႀကိဳဆိုေၾကာင္းသိရပါသည္။
ဒုတိယခရီးစဥ္ျဖစ္ေသာ ဥေရာပ ၅ ႏိုင္ငံခရီးစဥ္မ်ားအတြင္း ေရာက္ရွိရာႏိုင္ငံမ်ား က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏိုင္ငံေခါင္း ေဆာင္အျဖစ္ လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ၊ ၀မ္းသာအားရႀကိဳဆိုၾကသည္။ သမတမ်ား၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားကိုယ္တိုင္ ႀကိဳဆိုႏႈတ္ဆက္ၾကသည္ကိုေတြ႔ရပါ သည္။ ဂုဏ္ယူ၍မဆံုး၊ ၀မ္းသာၾကည္ႏူး၍မဆံုးပါ။
အထူးျခားဆံုးမွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ၊ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ရွိ အထက္ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္ေပါင္း Westminster ပါလီမန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခြင့္ျပဳျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ေဒၚစုအား စကားေျပာခြင့္ျပဳျခင္းသည္ “အဆံုးစြန္ဂုဏ္ျပဳမႈ” တရပ္ျဖစ္သည္။
ဒုတိယ ကမာၻစစ္ကတည္းက ထိုပါလီမန္ ၂ ရပ္တြင္စကားေျပာခြင့္ရသည့္ ကမာၻ႔ေခါင္းေဆာင္ ၄ ဦးသာရွိသည္။ ၎ေနာက္ပိုင္း စကားေျပာ ခြင့္ရသူမ်ားမွာ လက္ရွိ ဗါတီကန္ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ၁၆ ႏွင့္ အေမရိကန္သမတ ဘားရက္အိုဘားမားတို႔ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ တတိယေျမာက္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည္။
တဖန္ ၿဗိတိန္ဘုရင္မႀကီး အယ္လစ္ဇဘက္ၿပီးလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဒုတိယေျမာက္မိန္႔ခြန္းေျပာခြင့္ရသည့္ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ သည္။ (အာအက္ဖ္ေအ ၊ ၂၁-၆-၂၀၁၂)
ဤသည္မ်ားကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ကမာၻ႔ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ေနၿပီဆိုသည္ကို ျပသရာေရာက္ေနပါ သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္လည္းေကာင္း ဂုဏ္ယူစရာအတိျဖစ္ပါသည္။
အထက္ပါ အထူးျခားဆံုးျဖစ္ရပ္မ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏိုင္င့ံေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ေၾကာင္း ထပ္ေလာင္းသက္ ေသထူလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လက္နက္မပါ၊ အၾကမ္းမဖက္ေသာနည္းျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဉာဏ္ပညာ အရည္အခ်င္း၊ စိတ္ဓါတ္၊ ရဲစြမ္းသတၱိ၊ႏွင့္ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားျခင္း၊ ၎တို႔အေပၚ အေျချပဳၿပီး ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္လ္ဆုအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာမွ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆု ၁၂၀ ခန္႔ခ်ီးျမႇင့္ျခင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေရးသားေသာစာအုပ္မ်ား (အဂၤလိပ္လို) ႏိုင္ငံတကာမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေၾကာင္းေရးသားေသာစာအုပ္မ်ား ကမာၻပ်ံ႕ေနျခင္း၊ ေနာက္ ဆံုး အဂၤလန္ႏိုင္ငံ၏ အထူးျခားဆံုးဂုဏ္ျပဳျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ကမာၻ႔ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္ေန ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပအပ္ပါသည္။

မွတ္ခ်က္
(က်န္ရွိေနေသးသည့္ အပိုင္း (၃) တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ႏိုင္ငံတကာမွခ်ီးျမႇင့္ထားသည့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႔ထူးဂုဏ္ထူး ၁၂၀ ခန္႔ကို ယခုအပတ္အကုန္ (wwekend) ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္)

>>>Read more>>> >>

ေဒၚစု မိန္႕ခြန္း ( အေမရိကန္ႏိုင္ငံ Yale တကၠသိုလ္မွ )

ဒီေန႕ က်မေၿပာခ်င္တဲ႕ အေၾကာင္းအရာကေတာ႕ တရာဥပေဒစိုးမိုးေရး '' Rule of
Law '' ပါဘဲ ။ ဒါေပမယ္႕ စာသင္ခန္းထဲမွာ ဆရာေတြ သင္ေလ႕ရွိတဲ႕ Rule of Law
မ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး ။ ဆရာေတြက က်မထက္သာေအာင္ ပိုၿပီး ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္
ေၿပာႏိုင္ၾကမွာပါ ။ အခု က်မက အဲဒီ Rule of Law ဆိုတာကို က်မၿမင္တဲ႕ ၊
ၿမန္မာၿပည္သူၿပည္သားေတြၿမင္တဲ႕ ပံုစံရယ္ ၊
ဘာေၾကာင္႕ အဲဒါဟာ က်မတို႕အတြက္ အေရးၾကီးသလဲဆိုတာကို ေၿပာခ်င္တာပါ ။

ေၿပာရရင္ေတာ႕ က်မဘ၀မွာ (၁၉၈၈) ထိ ဥေပဒနဲ႕ ပတ္သက္စရာ မလုိခဲ႕သေလာက္ပါဘဲ ။
( ၁၉၈၈) ထိ ဥပေဒနဲ႕ နီးနီးစပ္စပ္ၿဖစ္သြားဖူးတာ ၂ ခါဘဲ ရွိဖူးခဲ႕တယ္လုိ႕
ဆိုရမယ္ ။ ပထမတစ္ၾကိမ္တုန္းက ေအာက္စဖုိ႕ဒ္ေက်ာင္းသူဘ၀တုန္း

ကပါ ။
တလမ္းသြားလမ္းေပၚမွာ စက္ဘီးစီးလာရင္း ကင္းလွည္႕လာတဲ႕ ရဲကားကို တန္းကို
၀င္တုိက္မိတာဘဲ ( ရယ္သံမ်ား ) ။ ရဲက သည္းၿငီးခံၿပီး က်မကို ေမးပါတယ္ ''
ဒါတလမ္းသြားလမ္းဆိုတာ သိလား '' တဲ႕ ။ က်မလည္း သိပါတယ္ေပါ႕ ။ အဲဒီေနာက္
သူလည္း ကိုယ္႕လမ္းကိုယ္သြား ၊ က်မလည္း စက္ဘီးေပၚခုန္တက္ၿပီး က်မလမ္းကို
က်မ ၿပန္ထြက္လာခဲ႕တာဘဲ ။

ေနာက္တၾကိမ္ကလည္း ေအာက္စ္ဖုိ႕ဒ္မွာပါဘဲ ။ အခ်ိန္က လမ္းမွာ လူရွင္းၿပီး
ေမွာင္ရီပ်ိဳးစအခ်ိန္မွာ စက္ဘီးစီလာရင္း မီးနီကို အမွတ္တမဲ႕ ၿဖတ္ကူးမိတယ္
။ လမ္းေတြက ရွင္းေနေပမယ္႕ က်မေနာက္တည္႕တည္႕မွာ ကင္းလွည္႕ရဲကားတစ္စီးေတာ႕
ရွိေနၿပန္ေရာ ( ရယ္သံမ်ား ) ။ ဒီေတာ႕ က်မအဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက သိခဲ႕
သင္႕ပါတယ္......က်မရဲ႕ ေရွ႕လာမယ္႕အနာဂတ္မွာ ဥပေဒနဲ႕ ပတ္သက္ရမွဳဟာ
ထူးေတာ႕ထူးၿခားရမယ္ဆိုတာကိုေလ ။ ( ရယ္သံမ်ား )
တကယ္တမ္းထဲထဲ၀င္၀င္ ဥပေဒနဲ႕ ပတ္သက္ရမွဳကေတာ႕ ပထမဆံုးအၾကိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္
က်တုန္းကပါ ။ ( ၁၉၈၉ ) ဂ်ဴလုိင္လ ( ၂၀ ) ရက္ေန႕မွာ ရုတ္တရက္
ယူနီေဖာင္း၀တ္ရဲေတြ ၊ စစ္သားေတြတၿပံဳၾကီး က်မၿခံထဲ ေရာက္ခ်လာၿပီး
ရွိသမ်လူေတြကို ၀ိုင္းထားေတာ႕တာဘဲ ။ အစတုန္းက က်မေတြးမိတာက က်မကို
ေထာင္ကိုေခၚသြားမယ္ဘဲ ထင္တာပါ ။ ဒါေပမယ္႕ က်မကို
အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်လုိက္ၿပီး က်န္တဲ႕လူေတြကိုေတာ႕ ေထာင္ကို ေခၚသြားပါတယ္ ။

သူတုိ႕လာဖမ္းတုန္းက ဖမ္းမိန္႕ပါ တခါတည္း ယူလာၿပီး က်မကို ဖတ္ၿပပါတယ္ ။
အဲဒီဖမ္းမိန္႕မွာပါတာက က်မကို သူတုိ႕ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ထားမယ္ တဲ႕ ၊
''ႏိုင္ငံေတာ္ကို ေႏွာင္႕ယွက္ဖ်က္ဆီးသူမ်ားမွ ကာကြယ္ဖုိ႕ '' ဥေပဒအရ
က်မကို ဖမ္းရတာလုိ႕ ဆိုပါတယ္ ။ က်မဟာ သူတုိ႕အလုိအရ အဖ်က္သမား ပါတဲ႕ ။
အဲဒီဥပေဒပုဒ္မ Section 10 အရ လူတစ္ေယာက္ကို ရံုးတင္စစ္ေဆးၿခင္းမရွိဘဲ
အိမ္ထဲမွာ ဖမ္းခ်ဳပ္ထားလုိ႕ ရပါတယ္ ။ အဲဒီ Section 10 ဆိုတဲ႕ ဥပေဒမွာ
အပိုင္း ႏွစ္ပိုင္းပါပါတယ္ ၊ 10 A နဲ႕ 10 B ပါ ။ 10 A အရ လူတစ္ေယာက္ကို
ရံုးတင္စစ္ေဆးၿခင္းမရွိဘဲ ေထာင္ခ်လုိ႕ ရပါတယ္။ 10 B အရကေတာ႕
ရံုးတင္စစ္ေဆးၿခင္းမရွိဘဲ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်လုိ႕ ရပါတယ္ ။ ဒီေတာ႕ က်မက 10
B အရ အိမ္မွာ အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ခဲ႕တာပါ ။ အဲဒီ 10 B ဥပေဒအရ ဖမ္းမိန္႕ကို
ေၿခာက္လတစ္ၾကိမ္ ထပ္တုိးရတယ္ ......အဲဒီလုိဆက္ၿပီး သံုးႏွစ္တိတိ
ထပ္ထပ္တုိးသြားလုိ႕ ရပါတယ္ ။

ထပ္တုိး မတုိး ဆိုတဲ႕ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ကေတာ႕ သူတုိ႕ အေခၚ ''
ဗဟုိ၀န္ၾကီးမ်ားေကာ္မတီ '' က ခ်မွတ္တာပါ ။ အဲဒီအဖြဲ႕မွာ ၿပည္ထဲေရး
၀န္ၾကီးအပါအ၀င္ ၀န္ၾကီး သံုးေလးဦးပါပါတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက က်မမွာ
ဥပေဒနဲ႕ ပတ္သက္ဖူးတာ မရွိခဲ႕သေလာက္ဆိုေတာ႕ က်မထင္မိတာက က်မကို
အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်တာဟာ ဥပေဒနဲ႕ အညီလုပ္တာဘဲလုိ႕ ထင္မိခဲ႕တယ္ ။ အဲဒီတုန္းက
အိမ္ထဲမွာ က်မ တစ္ေယာက္တည္းပါ ၊ အစကေတာ႕ က်မသားႏွစ္ေယာက္ ခဏတၿဖဳတ္
ရွိပါတယ္ ။ ဒါေပမယ္႕ ေနာက္ေတာ႕ သူတုိ႕လည္း အဂၤလန္ကို ၿပန္သြားၾကတယ္ ။

ဒီလုိနဲ႕ က်မအက်ယ္ခ်ဳပ္က်ၿပီးေနာက္ ၿခံထဲမွာ အေစာင္႕စစ္သားေတြ
လာေနပါေလေရာ.........အဲဒီအထိလည္း ဒါသူတုိ႕ လုပ္ပိုင္ခြင္႕ရွိလုိ႕
လုပ္တာဘဲလုိ႕ ထင္ခဲ႕မိတယ္ ။ ႏွစ္အေတာ္ၾကာမွ က်မနားလည္သြားတာက က်မၿခံထဲမွာ
ဒီလုိ လာၿပီး အေၿခခ်ေနထုိင္ခြင္႕ သူတုိ႕မွာ လံုး၀မရွိဘူး ဆိုတာပါဘဲ ။
အဲဒီေတာ႕မွဘဲ ငါ႕ တုိင္းၿပည္က ဥပေဒအေၾကာင္း ငါ အေတာ္မသိပါလား ဆိုတာကို
စၿပီး သေဘာေပါက္သြားခဲ႕ရတယ္ ။ ဒီဥပေဒေတြကို တကယ္ေလးစားလုိက္နာမွဳ ရွိမရွိ
ဆိုတာလည္း အေတာ္ေလး မသိခဲ႕တာဘဲ ဆိုတာကိုပါ နားလည္သြားခဲ႕တယ္ ။

အက်ယ္ခ်ဳပ္အတြင္းမွာ လွိဳင္းတုိေရဒီယုိ နားေထာင္ခြင္႕ရခဲ႕ပါတယ္။
ဒီေရဒီယုိကဘဲ က်မကို ၿပင္ပကမၻာမွာ ဘာေတြၿဖစ္ေနလဲဆိုတာ သိေအာင္
လုပ္ေပးခဲ႕တာပါ ။ေရဒီယုိကတဆင္႕ က်မပါတီ၀င္ေပါင္းမ်ားစြာ
အဖမ္းခံရေနတယ္ဆုိတာကို သိခဲ႕ပါတယ္ ။ မ်ားေသာအားၿဖင္႕ သူတုိ႕ကို Section 5
နဲ႕ ဖမ္းတာမ်ားတယ္ ။ Section 5 ဆိုတာက ( ၁၉၅၀ ) မွာ သူတုိ႕အေခၚ ''
အေရးေပၚအေၿခအေန '' ေတြၿဖစ္ရင္ သံုးဖုိ႕ ထုတ္ခဲ႕တဲ႕ ဥပေဒပါ..........
အဲဒီကာလမွာတုန္းက ပုန္ကန္မွဳအရွဳပ္အေထြးေတြအမ်ားၾကီး ရွိခဲ႕တာကိုး ။

အဲဒီဥပေဒကို ေနာက္ပိုင္းမွာ က်မတုိ႕ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက '' အၿမင္ကတ္ပုဒ္မ
'' လုိ႕ ေခၚၾကတယ္ ။ သူတုိ႕ သည္းမခံႏိုင္ရင္ အၿမင္ကတ္ရင္ လူတစ္ေယာက္ကို
အဲဒီပုဒ္မနဲ႕ ငါးႏွစ္ေလာက္ ေထာင္ခ်လုိက္လုိ႕ ရတယ္ ၊ ၿပီးရင္
ပုဒ္မအမ်ိဳးမ်ိဳးတပ္ၿပီး အႏွစ္ ( ၂၀ ) ေလာက္ထိ ခ်လိုက္လုိ႕ ရပါတယ္ ။
ဒီပုဒ္မနဲ႕ ေထာင္ထဲမွာ ကာလ အရွည္ဆံုး (၁၈) ႏွစ္နဲ႕ ( ၃ ) လေလာက္
ေတာက္ေလ်ွာက္ေနလုိက္ရတဲ႕ က်မတုိ႕ ပါတီ၀င္တစ္ေယာက္ ရွိဖူးပါတယ္ ။ အစတုန္းက
သူ႕ကို ( ၅ ) နွစ္ဘဲ ခ်ထားတာပါ ။

ဒီေတာ႕ က်မကိုယ္တုိင္ၾကံဳရတဲ႕ အေတြ႕အၾကံဳက ၿမန္မာၿပည္မွာ
တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳမရွိဘူးဆိုတာကို နားလည္သြားေစခဲ႕ပါတယ္ ။ ဥပေဒဆိုတာ
ၿပည္သူကို ကာကြယ္ေပးဖုိ႕ ထားတာမဟုတ္ဘဲ အာဏာရွိသူေတြက သူ႕တို႕အက်ိဳးအတြက္
အသံုးခ်ေနခဲ႕ၾကတာပါ ။ ။ Section 5 တုိ႕ ၊ Section 10 တုိ႕၊ ေနာက္ၿပီး
တၿခား Section ေတြ ရွိပါေသးတယ္ ။ အဲဒီထဲမွာ တရားမ၀င္ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕
ပတ္သက္တဲ႕ ဥပေဒ Section 17 နဲ႕လည္း က်မအေတာ္႕ကို ရင္းႏွီးလာရေသးတယ္ ။
ဒါေတြဟာ NLD ပါတီ၀င္ေတြကို သူတုိ႕ ၾကိဳက္တဲ႕ အခ်ိန္မွာ ၾကိဳက္သေလာက္
ေထာင္ခ်လုိ႕ ရေအာင္ စစ္အစိုးရက သံုးခဲ႕တဲ႕ Section ေတြပါဘဲ ။

အက်ယ္ခ်ဳပ္မွာ သံုးႏွစ္ၾကာလုိ႕ က်မလြတ္ခါနီးလည္းက်ေရာ က်မကို ေနာက္ထပ္
အက်ယ္ခ်ဳပ္မွာ ဆက္ထားလုိ႕ရေအာင္ Section 10 ကို ၿပင္ဆင္လိုက္ၾကပါတယ္ ။
ဒီလုိနဲ႕ တကယ္လည္း က်မအထဲမွာ ( ၆ ) ႏွစ္ၾကာသြားပါတယ္ ။ လူတစ္ေယာက္တည္းကို
ေထာင္ထဲမွာ ပိုၾကာၾကာထည္႕ထားဖုိ႕ အတြက္ ၿပင္လုိက္တယ္ဆိုတဲ႕ ဥပေဒမ်ိဳး
လူၾကီးမင္းတုိ႕ ၾကားဖူးၾကပါသလား ။ ဒါကဘဲ ဥပေဒစိုးမိုးမွဳေအာက္မွာ
မရွိဘူးဆိုတာဘာကို ေၿပာတာလဲဆိုတာကို နားလည္ေစတာပါဘဲ ။
အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွာတုန္းက NLD ပါတီ၀င္ေတြ အမ်ားၾကီး အဖမ္းခံရတာကို
ေရဒီယုိကေန ၾကားရတယ္ ။ ဒီေတာ႕ က်မတုိ႕မွာ '' ဥပေဒအကူအဖြဲ႕ Legal Aid
Committee '' ဆိုတာ လုိမယ္လုိ႕ က်မဆံုးၿဖတ္ခဲ႕တယ္ ။ က်မတုိ႕ ႏိုင္ငံမွာ
အဲလုိ အဖြဲ႕အစည္းမ်ိဳး မရွိပါဘူး ၊ ဟိုးအရင္ကလည္း ရွိခဲ႕မယ္ မထင္ပါဘူး ။
ဒီလုိနဲ႕ ( ၁၉၉၅ ) မွာ က်မလြတ္လြတ္ခ်င္းဘဲ ငါတုိ႕ေတာ႕ ဥပေဒအကူအဖြဲ႕ဆိုတာ
ရွိမွၿဖစ္မယ္လုိ႕ က်မပါတီကို ရွင္းၿပခဲ႕တယ္ ။

အဲဒီအဖြဲ႕ကို ဦးေဆာင္ဖုိ႕ က်မေရြးလုိက္တဲ႕လူက အဲဒီတုန္းက ပါတီ
ဥကၠၿဖစ္တဲ႕ ဦးတင္ဦးပါဘဲ ။ သူက ဟုိးအရင္က စစ္တပ္မွာ
ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ၿဖစ္ခဲ႕ဖူးၿပီး ကၽြမ္းက်င္တဲ႕ ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္လည္း
ၿဖစ္တယ္ ။ စစ္တပ္က အထုတ္ခံလုိက္ရၿပီးေနာက္ ဥပေဒဘက္ကို လုိက္စားခဲ႕တာပါ ။
အဲဒီလုိနဲ႕ က်မက ဥပေဒအကူအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕ဖုိ႕ သူ႕ကိုေၿပာတယ္ ။ ဒါမွလည္း
႕က်မတုိ႕ ပါတီ၀င္ေတြ Section တစ္ခုခုနဲ႕ အစြဲခံရရင္
ကာကြယ္ေပးလို႕ရေအာင္ပါ ။ ဒီ Section ေတြအားလံုးဟာ
အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ႏိုင္ငံေရးကေန ဆြဲထုတ္လိုက္ဖုိ႕ရာအတြက္
ေထာင္ခ်ဖုိ႕ ဆင္ေၿခေတြခ်ည္းပါဘဲ ။ က်မရဲ႕ အၾကံကို ဦးတင္ဦးက
လုိက္ေလ်ာပါတယ္ ။ သူက အင္မတန္ ကၽြမ္းက်င္ၿပီးအေတြ႕အၾကံဳမ်ားတဲ႕
စစ္သားတစ္ေယာက္ပါ ။ အမိန္႕ကိုလည္း တေသြမတိမ္းလုိက္နာတတ္တဲ႕သူပါဘဲ ။ သူက
က်မကို commender လုိ႕ ေခၚေလ႕ရွိတယ္ ။ အဲဒီလုိနဲ႕ က်မအၾကံေပးေတာ႕ သူက
အဲဒီအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ္႕ လအေတာ္ၾကာေတာ႕ သူက အဲဒီအဖြဲ႕ရဲ႕
ထိေရာက္မွဳကို သူအယံုအၾကည္မရွိဘူးလုိ႕ ဆိုလာတယ္ ။ က်မေၿပာလုိ႕သာ လုပ္ရတာ
၊ ဘာမွ အရာေရာက္မယ္မထင္ဘူး တဲ႕ ။ Section အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ တရားစြဲခံရတဲ႕
က်မတုိ႕လူေတြကို ကာကြယ္ဖုိ႕ၾကိဳးစားေပမယ္႕ ဘယ္တစ္မွဳမွ ႏိုင္မွာ
မဟုတ္ဘူးလုိ႕ သူက ဆိုတယ္ ။

ဒါေပမယ္႕ က်မက သူ႕ကို ရွင္းၿပပါတယ္.......က်မတုိ႕လူေတြအဖမ္းခံရရင္
ဒီအဖြဲ႕ေလးနဲ႕ သူတုိ႕ကို လြတ္ေအာင္ ကူညီခ်င္ႏိုင္မွ ကူညီနုိင္မယ္ ။
ဒါေပမယ္႕ ပထမဆံုးအေနနဲ႕ေတာ႕ က်မတုိ႕ လူေတြကို '' ပစ္ထားမခံရဘူး '' ဆိုတဲ႕
ယံုၾကည္ခ်က္ ရေစခ်င္တယ္ ။ တုိင္းၿပည္မွာ ရွိတဲ႕ ဥပေဒနဲ႕ သူတုိ႕ကို
က်မတုိ႕က အတတ္ႏိုင္ဆံုး ကာကြယ္ေပးဖုိ႕ ၾကိဳးစားတယ္ဆိုတာ နားလည္ေစခ်င္တယ္
။ ဒုတိယအခ်က္အေနနဲ႕ တရားဥပေဒစိုမိုးမွဳမရွိလို႕ ၿဖစ္ခဲ႕တဲ႕ ဒီအမွဳေတြဟာ
မွတ္တမ္းအၿဖစ္နဲ႕ အနာဂတ္မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြအတြက္ က်န္ခဲ႕မယ္ ။ ဒါမွလည္း
ေနာင္လာေနာက္သားေတြက ဒါမ်ိဳးကို ေရွာင္လုိ႕ရမယ္ေလ ။
ဦးတင္ဦးက က်မေၿပာတာကို လက္ခံေပမယ္႕ ထိေရာက္မယ္႕
အၾကံတစ္ခုဆိုတာယံုၾကည္ေၾကာင္း မၿပပါဘူး ။ ဒါေပမယ္႕ ေနာက္ပိုင္းေတာ႕
သူမွားေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ႕တယ္ ။ က်မတုိ႕ ပါတီ၀င္ေတြအတြက္ထားတဲ႕ က်မတုိ႕ရဲ႕
ေစတနာေတြ.............ဆိုလုိတာက သူတုိ႕ မလြတ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ သူတုိ႕
သိတာပါဘဲ ၊ ဒါေပမယ္႕ တရားရံုးမွာ သူတုိ႕အတြက္ တစ္ေယာက္ေယာက္ကလာၿပီး
ကာကြယ္ေၿပာဆိုေပးတယ္ဆိုတာ သိရတာ သူတုိ႕ ေက်နပ္တယ္ ။ ဥပေဒအကူအဖြဲ႕ကို
မဖြဲ႕ခင္တုန္းက အဲဒါမ်ိဳး မရွိခဲ႕ပါဘူး ။ ဒီလုိနဲ႕ က်မတုိ႕ဘက္က
သတၱိေကာင္းတဲ႕ ေရွ႕ေနေတြ နည္းနည္းလာၿပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို
ကာကြယ္ေပးခဲ႕တယ္ ။ က်မတုိ႕ဘက္က တစ္မွဳမွေတာ႕ မႏိုင္သေလာက္ပါဘဲ ။
ဥပေဒအကူအဖြဲ႕က ကိုင္ခဲ႕တဲ႕ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အမွဳေတြထဲမွာ
က်မတုိ႕ႏိုင္ဖူးတာဆိုလုိ႕ တကယ္႕ကို တစ္ခုတည္း ရွိပါတယ္ ။ ။ အဲဒီအမွဳမွာ
တရားသူၾကီးက အမ်ိဳးသမီးပါ.....အမ်ိဳးသမီးၿဖစ္ေနလို႕ဘဲ ထူးသြားတာလား
မသိပါဘူး ။ ဒါေပမယ္႕ က်မတုိ႕လူကို လႊတ္လုိက္ၿပီးေတာ႕ သူလည္း နယ္ကို
အေရႊ႕ခံရတာပါဘဲ ....က်မတုိ႕အတြက္ တရားမ်ွတမွဳေဆာင္က်ဥ္းေပးတဲ႕ အတြက္
အၿပစ္ေပးခံရတဲ႕သေဘာေပါ႕ ။ ဒီလုိနဲ႕ ေရွ႕ဆက္သြားရင္း က်မတုိ႕ သိလာရတာက
တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳမရွိဘဲ က်မတုိ႕တုိင္းသူၿပည္သားေတြဟာ ဘယ္ေတာ႕မွာ
အေၾကာက္တရားက လြတ္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာပါဘဲ ။ သူတုိ႕ဘာအမွားမွ မလုပ္ရင္ေတာင္
သူတုိ႕ကို '' တုိင္းၿပည္ရဲ႕ ဥပေဒ '' ဆိုတာေတြနဲ႕ ခ်ဳပ္ေႏွာင္လုိ႕
ရေနတာေၾကာင္႕ အၿမဲတမ္းေၾကာက္ေနရမွာပါဘဲ ။ ဒီလုိနဲ႕ဘဲ တရားဥပေဒ
စိုးမိုးမွဳရဲ႕ အေရးၾကီးပံုကို က်မတုိ႕ဟာ ေန႕စဥ္ဘ၀ကေန သိခဲ႕ရတယ္ ။

က်မတုိ႕လူေတြေၿမာက္မ်ားစြာဟာ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ေသးငယ္လြန္းတဲ႕
အမွဳေတြအတြက္ အဖမ္းခံခဲ႕ရတယ္ ၊ ဥပမာ စစ္အစိုးရက အႏၱရာယ္မ်ားတယ္လုိ႕
သတ္မွတ္ထားတဲ႕ ကမၻာ႕လူ႕အခြင္႕အေရးေၾကၿငာစာတမ္းကို ၿဖန္႕ေ၀တာမ်ိဳးနဲ႕ေပါ႕
။ တကယ္ေတာ႕ က်မတုိ႕ NLD က လူ႕အခြင္႕အေရးဆိုတာဘာလဲဆိုတာကို ၿပည္သူေတြ
သိေအာင္လုပ္ေပးခဲ႕တာပါ ။ ဘာေၾကာင္႕လည္းဆိုေတာ႕ ၿမန္မာၿပည္ဟာ
ကမၻာ႕လူ႕အခြင္႕အေရးေၾကၿငာစာတမ္းမွာ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ႕တဲ႕
တုိင္းၿပည္တစ္ခုၿဖစ္တယ္ ။ တကယ္လည္း အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက စစ္အစိုးရက
ကမၻာ႕လူ႕အခြင္႕အေရးေၾကၿငာစာတမ္းကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ၿဖန္႕ေ၀ေပးဖုိ႕
ကုလသမၼဂနဲ႕ သေဘာတူညီထားခဲ႕တယ္ ။ ဒီေတာ႕ က်မတုိ႕ လုပ္ေနတာေတြဟာ စစ္အစိုးရက
သေဘာတူလုပ္ေဆာင္ေနတဲ႕ အရာေတြပါဘဲ ....ဒါေပမယ္႕ အဲဒီ
ကမၻာ႕လူ႕အခြင္႕အေရးေၾကၿငာစာတမ္းကို ေကာ္ပီကူးၿပီး ၿဖန္႕ေ၀ရံုေလးနဲ႕
က်မတုိ႕လူတခ်ိဳ႕အဖမ္းခံခဲ႕ရတယ္။ ဒါေၾကာင္႕ က်မတုိ႕အတြက္ေတာ႕
လူ႕အခြင္႕အေရးနဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုတာ ဒြန္တြဲေနပါတယ္ ။
ကမၻာ႕ကုလသမၼဂေၾကၿငာစာတမ္းအဖြင္႕မွာလည္း ပါပါတယ္ .......
လူ႕အခြင္႕အေရးေတြကို တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳနဲ႕ ကာကြယ္ေပးရမယ္ လုိ႕ပါ ။
က်မတုိ႕အေနနဲ႕လည္း ဒါဟာ တကယ္လုိအပ္တယ္လုိ႕ ယံုၾကည္ပါတယ္။
တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳ မရွိရင္ လူ႕အခြင္႕အေရးဆိုတာ မရွိပါဘူး ။ NLD က
ၾကားၿဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ၿပိဳင္မယ္လုိ႕ ၿပီးခဲ႕တဲ႕ ဧၿပီလက
ဆံုးၿဖတ္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ဦးတည္ခ်က္တစ္ခုအေနနဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို
ထည္႕သြင္း သတ္မွတ္ခဲ႕တယ္ ။ တကယ္ေတာ႕ေရြးေကာက္ပြဲ ဦးတည္ခ်က္က
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးရယ္ ၊ တုိင္းရင္းသား ပဋိပကၡေတြ
ၿငိမ္းခ်မ္းသြားဖုိ႕ရယ္ ၊ အေၿခခံဥပေဒကို ၿပင္ဆင္ဖုိ႕ရယ္ဆိုၿပီး
သံုးခ်က္ရွိပါတယ္ ။

တခ်ိဳ႕ကလည္း ေမးၾကတယ္ ......တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို
တုိင္းရင္းသားကိစၥေရွ႕က ထားလို႕ ေကာင္းပါ႕မလားတဲ႕ ။ အဲဒါကို
လက္ေတြ႕က်က်ေၿပာရရင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးမရွိဘဲနဲ႕
တုိင္းရင္းသားပဋိပကၡကို ၿငိမ္းသြားေအာင္ လုပ္လို႕မရပါဘူး။
တရားဥပေဒအတုိင္း ၿဖစ္ရရံုမကဘဲ အဲလုိၿဖစ္တာကိုပါ
သိသာၿမင္သာေစပါ႕မယ္ဆိုတာကို တိုင္းရင္းသားေတြကို ကတိမေပးႏိုင္သေရြ႕ကေတာ႕
သူတုိ႕ဘက္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးၿဖစ္စဥ္ကို စိတ္ခ်လက္ခ် ယံုၾကည္မွဳရွိရွိ
ပါ၀င္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး ။ ဒီေတာ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳဟာ ၿမန္မာၿပည္ရဲ႕
စစ္မွန္တဲ႕ ဒီမိုကေရစီ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းဆီကို သြားရာမွာ ပထမဆံုးေၿခလွမ္းပါဘဲ
။ က်မတုိ႕ရဲ႕ ေန႕စဥ္ဘ၀ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာဟာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုတာ
က်မတုိ႕ ခံရဖူးတဲ႕ အေတြ႕အၾကံဳအရ သိပါတယ္ .....။ အဲဒီမွာမွ မရားတဲ႕ဥပေဒေတြ
ၿဖစ္ေနၿပန္ရင္လည္း က်မတုိ႕ဟာ ေန႕စဥ္ႏွင္႕အမ်ွ မတရားသၿဖင္႕
အအုပ္ခ်ဳပ္ခံၿဖစ္ရဦးမွာပါဘဲ ။ အခုေၿပာခဲ႕တဲ႕ Section 5 တုိ႕ Section 10
တုိ႕ ဆိုတာ အစကတည္းက က်င္႕သံုးခဲ႕ဖုိ႕ မေကာင္းတဲ႕ ဥပေဒေတြပါ ။ အဲဒီ
ဥပေဒေတြကို ဥပေဒကိုယ္ထည္ၾကီးတစ္ခုလံုးကကို အၿပီးအပိုင္
ထုတ္ပစ္တာမ်ိဳးကိုဘဲ က်မတုိ႕လုိလားပါတယ္ ။ ခုထိေတာ႕ ၿဖစ္မလာေသးပါဘူး ။
လႊတ္ေတာ္အတြင္းကေန က်မတုိ႕ အၿပင္းအထန္ၾကိဳးစားေနပါတယ္ ။ ဒါေပမယ္႕
က်မတုိ႕ဟာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ လူနည္းစုဘဲ ရွိေသးတယ္ ဆိုတာကိုေတာ႕
မေမ႕ေစခ်င္ပါဘူး ။ ၿပည္သူေတြရဲ႕ အေၿခခံ အခြင္႕အေရးေတြကို မရေစတဲ႕ ၊
အာဏာပိုင္ေတြက လိုသလုိ အလြဲသံုးစားလုပ္တဲ႕ ဒီဥပေဒေတြကို ဖယ္ပစ္မွ ရပါမယ္
။ ဒီဥပေဒေတြနဲ႕ ဘယ္သူ႕ကို မဆို စြဲခ်က္တင္လုိ႕ ရပါတယ္ ။ လူတစ္ေယာက္ဟာ
အဖ်က္သမား ဆိုတာ ဘာကို အတိအက်ဆိုလုိတာလဲ ။ က်မဟာ အဖ်က္သမားဟုတ္၊
မဟုတ္ဆိုတာ ဘယ္လုိ သက္ေသၿပမွာလဲ ။ ဒါေပမယ္႕ အာဏာပိုင္ေတြကေတာ႕ က်မဟာ
အဖ်က္သမား ၊ က်မဟာ တုိင္းၿပည္ေအးခ်မ္းတည္ၿငိမ္ေနမွဳကို ေႏွာင္႕ယွက္သူ
ဆိုၿပီး ၿပီး သူတုိ႕ဟာသူတုိ႕ ဆံုးၿဖတ္တယ္ ၊ က်မကို
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ထားႏိုင္တယ္ဆိုတာကိုလည္း သူတုိ႕ဘဲ
ဆံုးၿဖတ္တယ္ ။ ဒီလုိနဲ႕ဘဲ ပထမအၾကိမ္က ၆ ႏွစ္ ၊ ဒုတိယအၾကိမ္က ၂ ႏွစ္ ၊
ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ကတခါ ၆ ႏွစ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္မွာ ေနလုိက္ရပါတယ္ ။

ေထာင္ထဲက က်မ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ပါတီ၀င္ေတြထက္စာရင္ က်မရဲ႕ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က
အမ်ားၾကီးသက္သာပါေသးတယ္ ။ သူတုိ႕ကို ေထာင္ထည္႕ပို႕လုိက္တဲ႕ Section 5
ဆိုတဲ႕ ဥပေဒကလည္း လူ႕အခြင္႕အေရးခ်ိဳးေဖာက္ရာမွာ အတူတူပါဘဲ ။ အဲဒီ Section
5 မွာ ခပ္ဆန္းဆန္း အပိုင္းေလးတစ္ပိုင္းကလည္း ပါေသးတယ္ .....အဲဒါကေတာ႕
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကို အၾကည္ညိဳအခ်စ္ခင္ပ်က္ေစသူကို Section 5 နဲ႕ ခ်လုိ႕
ရသတဲ႕ ။ ( ရယ္သံမ်ား ) ဒီေတာ႕ က်မေမးခ်င္တာက တစ္စံုတရာအေပၚ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕
ခ်စ္ခင္မွဳ ေလ်ာ႕သြားေစတယ္ဆိုတာကို ဘယ္လို တုိင္းတာဆံုးၿဖတ္ပါသလဲ ။
အင္မတန္ မေသခ်ာ မေရရာတဲ႕ ဥေပဒဆိုေတာ႕ ဘယ္သူ႕ကိုမဆို အဲဒီေအာက္မွာ
ဆြဲထည္႕ပစ္လုိ႕္ရေနတယ္ ။ ဒါေၾကာင္႕ဘဲ က်မတုိ႕ ဒီၾကားၿဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ
Rule of Law ဆိုတာကို ေရွ႕ဆံုးက တင္ၿပီး ၀င္ၿပိဳင္ဖုိ႕
ဆံုးၿဖတ္လုိက္တာပါဘဲ ။

ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၄၄ ေနရာမွာ က်မတုိ႕က ၄၃ ေနရာနဲ႕ ႏိုင္ခဲ႕ၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲ
ေရာက္လာပါတယ္ ။ အဲဒီထဲေရာက္ၿပီးကတည္းက က်မကို လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌက ''
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႕ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီ '' မွာ
ဥကၠဌလုပ္ခြင္႕ေပးပါတယ္ ။ ( ရယ္သံမ်ား ) ။ ရွင္တုိ႕ ရယ္ၾကမယ္ဆိုတာ
က်မသိပါတယ္ ။ က်မအဲလုိ Rule of Law and Tranquility Committee လုိ႕
ေၿပာရင္ လူတုိင္း ၿပံဳးတတ္ၾကတယ္။...........ဒါေပမယ္႕ ရွင္တုိ႕
ေတြးမိတာေလးက ေကာင္းတဲ႕အေတြးပါ ( ရယ္သံမ်ား ) ။

ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ႏွင့္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီ
ဥကၠဌ ( ဓါတ္ပံု-ကိုေမာေၿပ)

တုိင္းၿပည္ထဲမွာ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို တကယ္က်င္႕သံုးေစဖုိ႕
ေၿခလွမ္းတစ္ရပ္အေနနဲ႕ က်မတုိ႕ဟာ အၿငိမ္းစားယူထားတဲ႕ တရားသူၾကီးေတြ ၊
အေတြ႕အၾကံဳရင္႕တဲ႕ ေရွ႕ေနေတြနဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္ခဲ႕ၾကတယ္ ။
တုိင္းၿပည္ထဲမွာ ဥပေဒၿပန္စိုးမိုးလာေစဖုိ႕ ဘာေတြလုိအပ္မလဲဆိုတာ သိေအာင္ပါ
။

'' ၿပန္စိုးမိုးလာဖုိ႕ '' ဆိုတဲ႕ စကားကို သံုးရတာက အရင္တုန္းက
ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ဥပေဒစိုးမိုးမွဳ ရွိခဲ႕ပါတယ္ ။ တရားသူၾကီးေဟာင္းေတြ
ေရွ႕ေနေဟာင္းေတြထဲက တစ္ေယာက္က လြတ္လပ္ေရးရၿပီးတဲ႕ေနာက္ ၿမန္မာၿပည္သူေတြ
ခံစားခြင္႕ရဖူးတဲ႕ လြတ္လပ္ညီမ်ွတဲ႕ တရားေရးမ႑ိဳင္အေၾကာင္းကို
ေၿပာၿပပါတယ္....။ အဲဒီတုန္းက က်မတုိ႕ႏိုင္ငံဟာ ပါတီစံုဒီမုိကေရစီစနစ္ကို
က်င္႕သံုးခဲ႕ၿပီး တရားေရးဘက္မွာ အေတာ္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရွိပါတယ္ ။

ၿမန္မာ႕တရားေရးမ႑ိဳင္ရဲ႕ သမိုင္းကို ဖတ္ခ်င္ရင္ Yale တကၠသိုလ္ Law School
မွာ တက္သြားတဲ႕ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ရဲ႕ စာအုပ္ကို ဖတ္လုိ႕ပါတယ္ ။ သူက
ၿမန္မာၿပည္မွာ ပထမဆံုးအာဏာသိမ္းမွဳမတုိင္ခင္ကာလက Yale Foundation က
စေကာလာရၿပီး ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ ပညာသင္ခြင္႕ရခဲ႕သူပါ ။ သူက ၁၉၈၈
အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္းမွာ ၿမန္မာၿပည္သမၼတ ခဏေလး ၿဖစ္လိုက္ပါေသးတယ္ ။
ဒါေပမယ္႕ ရာထူးမွာေတာ႕ မၾကာခဲ႕ပါဘူး ။ သူ႕စာအုပ္မွာ တခ်ိန္တခါက
ရွိခဲ႕ဖူးတဲ႕ ၿမန္မာၿပည္ရဲ႕ လြတ္လပ္တဲ႕ တရားေရးမ႑ိဳင္အေၾကာင္းကို
ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္ ။

ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ( ၿမန္မာႏိုင္ငံသမၼတ 19 August 1988 – မွ 18 September 1988 ထိ )

ဒါေပမယ္႕ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းလုိက္ေတာ႕ ဒီလြတ္လပ္မ်ွတမွဳလည္း
ေပ်ာက္သြားခဲ႕ရတယ္ ။ ေရွ႕ေနၾကီးေတြ တရားသူၾကီးေဟာင္းေတြက
ဒီလြတ္လပ္မ်ွတမွဳကို ၿပန္ရွင္သန္ေစခ်င္ၾကတယ္ ။ တကယ္လည္း ဒါဟာ
အရမ္းအေရးၾကီးတဲ႕ အခ်က္တစ္ခုပါဘဲ ။ ဘာေၾကာင္႕လည္းဆိုေတာ႕
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္မွာ တရားေရးဌာနဟာ
အစိုးရတြင္းအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားလက္ေအာက္ကို လံုး၀က်ေရာက္ေနခဲ႕တယ္ ။
ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို စစ္ေဆးတဲ႕အခါမ်ိဳးေတြမွာ တရားသူၾကီးမင္းေတြဟာ
စာအိတ္ကေလးတစ္ခုသူတုိ႕ ေရွ႕ကိုေရာက္လာဖုိ႕ ေပၚတင္ဘဲ ေစာင္႕ၾကပါတယ္
......အဲဒီစာအိတ္ကေလးထဲမွာမွ တရားခံကို ဘယ္ႏွစ္ႏွစ္ခ်ပါဆိုတဲ႕
အမိန္႕ပါတာကိုး ။ အဲဒီေတာ႕မွ အဲဒီအမိန္႕မွာ ပါတဲ႕ ႏွစ္အတုိင္း
တရားသူၾကီးက ဘယ္ႏွစ္ႏွစ္ဆိုၿပီး အမိန္႕ခ်တာ ။

က်မတုိ႕ပါတီ၀င္ေတြကို က်မတုိ႕မွာ သင္ေတာင္
သင္ထားရတယ္......လာဖမ္းတဲ႕လူေတြကို ဘာအတြက္နဲ႕ ဖမ္းတာလဲ ဆိုတာရယ္ ၊
ဖမ္းမိန္႕ပါရဲ႕လား ဆိုတာရယ္ ေမးဖုိ႕ ပါ ။ က်မတုိ႕ ပါတီ၀င္တစ္ေယာက္ဆုိရင္
လာဖမ္းေတာ႕ ဖမ္းတဲ႕လူေတြကို ေမးတယ္ .........ဖမ္း၀ရမ္းပါသလား ၊ ဘာအမွဳနဲ႕
ဖမ္းတာလဲ ေပါ႕ ။ အဲဒီေတာ႕ လာဖမ္းတဲ႕လူကၿပန္ေၿဖတယ္ '' ခင္ဗ်ား ဘာေတြ
ရယ္စရာလာေၿပာေနတာလဲ ။ ခင္ဗ်ား ေထာင္ဘယ္ႏွစ္က်မယ္ဆိုတာေတာင္ က်ဳပ္တုိ႕
ဆံုးၿဖတ္ၿပီးၿပီ '' တဲ႕ ။ ( ရယ္သံမ်ား )

ၿမန္မာၿပည္ရဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳဆိုတာ ဒါပါဘဲ.... ။ အဲဒီလာဖမ္းတဲ႕သူက
ဒီလုိကိစၥမ်ိဳးဟာ သူတုိ႕အတြက္ လုပ္ဖုိ႕ အခြင္႕အေရးအၿပည္႕အ၀ရွိတယ္လုိ႕
လံုး၀ယူဆထားတယ္ ။ သူၿပန္ေၿဖတာကလည္း တကယ္ေတာ႕
တရားဥပေဒအတုိင္းလုပ္ဖုိ႕ဆိုတဲ႕ မိုက္မိုက္မဲမဲ အလုပ္ေတြကို
ေလ်ွာက္လုပ္မေနနဲ႕ ဆိုၿပီး က်မတုိ႕အဖြဲ႕၀င္သိေအာင္ ေၿပာၿပရံုေလးဘဲ
....ၿမန္မာၿပည္မွာ ဥပေဒဆိုတာ အာဏာရွိသူအတြက္သာ အလုပ္လုပ္ေပးတာ မဟုတ္လား ။
အဲဒါကဘဲ က်မတုိ႕ၿမန္မာၿပည္သူၿပည္သားေတြအတြက္ Rule of Law မရွိမွဳ ဆိုတာ
ဘာလဲလုိ႕ ေဖာ္ၿပေနတာဘဲ ။ ဥပေဒဆိုတာ အာဏာရွိသူအတြက္သာၿဖစ္ၿပီး
ၿပည္သူေတြကို ကာကြယ္ဖုိ႕ မဟုတ္ဘူး ။ ၿပည္သူေတြရဲ႕
ဒီမိုကေရစီအခြင္႕အေရးေတြကို ကာကြယ္ေပးဖုိ႕ ရွိမေနဘူး ။ စစ္အစိုးရကလည္း
ဒီမိုကေရစီအခြင္႕အေရးေတြဆိုတာကို ယံုတာမွ မဟုတ္တာေလ ။

ဒါေပမယ္႕ အခု က်မအေနနဲ႕ ဥပေဒစိုးမိုးေရးေကာ္မတီရဲ႕ ဥကၠဌၿဖစ္လာၿပီးဆိုေတာ႕
ၿပည္သူလူထုယံုၾကည္မွဳကို ရတဲ႕ တရားေရးမ႑ိဳင္တစ္ခုကို ၿပန္တည္ေဆာက္ဖုိ႕
လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္မွဳေတြကို လုပ္ရပါမယ္ ။ က်မတုိ႕ ၿမန္မာႏိုင္ငံသားေတြက
တရားဥပေဒကို ယံုမွ မယံုၾကေတာ႕တာေလ ။ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ
အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြရယ္ ၊ လႊတ္ေတာ္ရယ္နဲ႕ တရားေရးမ႑ိဳင္ဆိုတဲ႕ အကိုင္းအခက္
( ၃ ) ရပ္ၾကားမွာ မ်ွေအာင္ ရပ္တည္ရတာပါ ။ အခုက်မတုိ႕မွာ မယ္မယ္ရရေၿပာဖုိ႕
တရားေရးမ႑ိဳင္ဆိုတာေတာင္ မရွိပါဘူး ။ ဘာေၾကာင္႕လည္းဆိုေတာ႕
စစ္အစိုးရလက္ေအာက္မွာ တရားေရးမ႑ိဳင္ဟာ စိစိညက္ညက္ေၾကေအာင္
အလုပ္ခံလုိက္ၿပီေလ ။

ခုနကေၿပာတဲ႕ အစည္းအေ၀းမွာ က်မတုိ႕ရဲ႕ အၾကံေပးတခ်ိဳ႕ ေၿပာတာက
လႊတ္လပ္မ်ွတတဲ႕ တရားေရးမ႑ိဳင္ကို ၿပန္လည္တည္ေဆာက္ယူဖုိ႕
အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းက တရားသူၾကီးအေလာင္းအလ်ာေတြကို သင္ၾကားေပးဖုိ႕ဘဲ တဲ႕
။ ေရွ႕ေနေဟာင္းၾကီးတစ္ေယာက္ေၿပာတယ္ ......ၿမန္မာၿပည္မွာ
ဥပေဒစိုးမိုးမွဳမရွိတာဟာ ဥပေဒေရးရာမွာ ကၽြမ္းက်င္တဲ႕ ပညာရွင္ ေရွ႕ေနေတြ
မရွိေတာ႕လုိ႕ဘဲ လုိ႕ ဆိုပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင္႕ဘဲ ၿမန္မာႏိုင္ငံက
တရားရံုးေတြမွာ လာဘ္စားမွဳေတြ အၾကီးအက်ယ္ရွိေနတာေပါ႕ လုိ႕လည္း ေၿပာပါတယ္
။ ဒါေၾကာင္႕ ပညာတတ္ေရွ႕ေနေတြကို ေမြးထုတ္ေပးမွဘဲ လက္ရွိအေၿခအေနကို
ကယ္တင္ႏိုင္မယ္လုိ႕လည္း သူက ဆိုပါတယ္ ။ က်မကေတာ႕ အဲဒီလုိ ေတြးတာဟာ
သိပ္ရိုးစင္းလြန္းတယ္လုိ႕ ထင္ပါတယ္ ။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ
အက်င္႕ပ်က္ၿခစားမွဳေတြကိုေပ်ာက္ေအာင္လုပ္ဖုိ႕ ဆိုတာ အဲေလာက္ မလြယ္ပါဘူး ။
အက်င္႕ပ်က္ေနၿပီးတဲ႕ တရားသူၾကီးေတြဟာ Yale တကၠသိုလ္လိုေနရာက
စပယ္ရွယ္သင္တန္းေတြ လာတက္ရံုနဲ႕ အက်င္႕ၿပန္ေကာင္းသြားမွာမွ မဟုတ္တာ (
ရယ္သံမ်ား )

ဒီေတာ႕ ဒါဟာ ပညာေကာင္းေကာင္းတတ္တာတစ္ခုတည္းနဲ႕ မဆိုင္ပါဘူး ။ သေဘာထား
attitude ၊ စိတ္ထား mindset ေတြနဲ႕လည္း ဆိုင္တဲ႕ ကိစၥၿဖစ္တယ္ ။
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ တရားသူၾကီးတင္မကဘူး .....သာမန္၀န္ထမ္းေတြကလည္း
အရမ္းကို အက်င္႕ပ်က္ၿခစားေနလာခဲ႕ၾကတယ္ ။ အက်င္႕ပ်က္ရတဲ႕ အေၾကာင္းကို
စေၿပာရရင္ လစာမေလာက္တာက စတာဘဲ ။ ဒီေတာ႕ လူလူသူသူေနႏိုင္ဖုိ႕ အေရး ၊
ကိုယ္႕သားသမီးကို ပညာသင္ေပးဖုိ႕ အေရးေတြအတြက္ လာဘ္ကို ေတာင္းၾကေတာ႕တာဘဲ ။
ရလည္း ရၾကတယ္ေလ ။ ဒီေတာ႕ အဲလုိ အက်င္႕ပ်က္ၿခစားတဲ႕ ဘ၀နဲ႕
ရင္းႏွီးလာတဲ႕လူဟာ သန္႕ရွင္းတဲ႕ လမ္းေၾကာင္းကို ၿပန္လွည္႕ဖုိ႕ဆိုတာ
မလြယ္ေတာ႕ဘူး။

ဟိုးအရင္က လခမဆိုးတဲ႕ ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ဟာ လူတန္းေစ႕ေနႏိုင္တယ္ ။ သူ႕မွာ
ေနဖုိ႕ အိမ္ရွိတယ္ ၊ စီးဖုိ႕ကားရွိတယ္ ။ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းေကာင္းေကာင္း
ထားႏိုင္ခဲ႕တယ္ .။ သူေနတဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေလးစားခံရတယ္ ။ ဟုိအရင္ေခတ္က
၀န္ထမ္းရဲ႕ ဘ၀ဟာ ဒီေလာက္ပါဘဲ ။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူေခတ္အတြင္းက်ေတာ႕ တခ်ိဳ႕ေသာ
အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြဟာ သိပ္ခ်မ္းသာလာၾကတယ္ ၊ အိမ္ေတြမ်ားစြာပိုင္လာတယ္ ။
ကားေတြတစ္စီးထက္မက ရွိလာတယ္ ။ ကေလးေတြဆိုလည္း သူမ်ားမရတဲ႕
အခြင္႕အေရးမ်ိဳးမ်ိဳးကို ခံစားရတယ္ ။ ဒီေတာ႕ ဒီလူေတြကို လမ္းေဟာင္းကို
ၿပန္သြားဖုိ႕ ေမ်ွာ္လင္႕ရမွာ သိပ္မလြယ္ပါဘူး ။ အခုေနအခါ သူတုိ႕ကို
လံုေလာက္တဲ႕ လခတစ္ခုေပးရင္ေတာင္မွ....လခဆိုတာ လူတန္းေစ႕ေနႏိုင္မယ္႕
လခမ်ိဳးေပါ႕ေလ .....သူေဌးလခမ်ိဳးေတာ႕ မဟုတ္ဘူးေပါ႕ ......အဲလုိ
လူလူသူသူေနႏိုင္မယ္႕ လခမ်ိဳးေပးရင္ေတာင္မွ သူတုိ႕ ေက်နပ္မွာ မဟုတ္ဘူး ။
ဘာေၾကာင္႕လည္းဆိုေတာ႕ အက်င္႕ပါသြားၿပီေလ ။

ဒီေတာ႕ သူတုိ႕ကို reeducation လုပ္ေပးရမယ္ဆိုတာ ၿပန္လည္
ပညာသင္ေပးၿခင္းတစ္ခုတည္းကို ဆိုလုိတာမဟုတ္ဘူး ။ သေဘာထား attitude ေတြ ၊
စိတ္ထား mindset ေတြကိုလည္း reeducation လုပ္ေပးရမယ္ (
ၿပန္လည္ေလ႕က်င္႕ပ်ိဳးေထာင္ေပးရမယ္ ) ။ ဒီလုိ ဇိမ္က်ေနတဲ႕ ဘ၀ေတြနဲ႕
အက်င္႕ပါေနတဲ႕သူေတြကို သင္႕ေတာ္တဲ႕ စား၀တ္ေနေရးတစ္ခုနဲ႕ လူရိုေသ
ရွင္ရိုေသၿပီး သန္႕ရွင္းတဲ႕ ဘ၀တစ္ခုကို ေနတတ္ဖုိ႕ ဘယ္လုိ သင္ေပးၾကမလဲ
...... ဒါဟာ တကယ္ခက္တဲ႕ အလုပ္ပါဘဲ ။

အဲဒီမွာတခါ Rule of Law ဆိုတာ ပါလာၿပန္ပါတယ္ ။ သင္႕ေတာ္တဲ႕
အေရးယူမွဳေတြဆိုတာ လုပ္ကို လုပ္ရမယ္ ။ '' မင္းတုိ႕ကို အခု သင္႕ေတာ္တဲ႕
လခတစ္ခုေပးမယ္ ၊ ဒါနဲ႕ မ်ွတေအာင္ေန '' လို႕ ဆိုရံုနဲ႕ မလံုေလာက္ေတာ႕ပါဘူး
။ အက်င္႕ပ်က္ ၀န္ထမ္းေတြ ၊ အက်င္႕ပ်က္တရားသူၾကီးေတြကို အေရးယူမယ္႕
ဥပေဒေတြ က်မတုိ႕မွာ ရွိရပါမယ္ ။ ဒီေတာ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳကေန
ေနာက္ထပ္တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳတစ္ခုကို ေမြးဖြားသြားေပးပါလိမ္႕မယ္ ။
က်မတုိ႕ဟာ တရားေရးဘက္ကလူေတြကို ဥပေဒကို လုိက္စားေလးနာေစၿခင္းအားၿဖင္႕
ဒီလုပ္ငန္းကို စတင္ရမွာၿဖစ္တယ္ ။ ဒါသိပ္ေတာ႕ လြယ္မယ္႕ ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး ။
တရားေရးဘက္မွာ ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲေရးေတြလုပ္ဖုိ႕ က်မတုိ႕မွာ အကူအညီလုိပါတယ္
။

က်မတုိ႕ ေကာ္မတီက ပထမေၿခလွမ္းအေနနဲ႕ တရားရံုးမွာ တကယ္က်င္႕သံုးေနတာေတြဟာ
ဘာေတြလဲဆိုတာကို သိဖုိ႕ အမွဳသံုးခုကို ေလ႕လာၾကည္႕ခဲ႕ပါတယ္ ။ တရားသူၾကီးက
ဘယ္လုိ က်င္႕ၾကံသလဲ ၊ အစိုးရေရွ႕ေနက ဘယ္လုိ ၿပဳမူသလဲ ၊ အမွဳသည္ေတြက
ဘယ္လို တရားမ်ွတမွဳမ်ိဳးကို ေမ်ွာ္လင္႕သလဲ စသည္ၿဖင္႕ေပါ႕ ။ ဒီလုိ
လက္ေတြ႕အလုပ္ေတြကို က်မတုိ႕ လုပ္မွလည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ
သက္ဆိုင္ရာဌာနေတြကို အၾကံေပးလုိ႕ရမွာပါ ။ ၿပည္ထဲေရး ၊ ကာကြယ္ေရး ၊
အစိုးရေရွ႕ေနရံုး ၊ ၿပည္ၾကားေရးဌာန ....ဒါေတြအကုန္လံုးဟာ ၿမန္မာၿပည္မွာ
က်မတုိ႕ Rule of Law ကို တည္ေဆာက္ဖုိ႕အတြက္ အင္အားစိုက္ထုတ္ရမွာပါ ။

ဒါကိုသာလုပ္ႏိုင္ရင္ က်မတုိ႕တုိင္းၿပည္အတြက္
အၾကီးအက်ယ္ေအာင္ၿမင္မွဳတစ္ခုကို ရမွပါဘဲ ။ ဥပေဒစိုးမိုးမွဳ
တုိင္းၿပည္တြင္းမွာ ရွိၿပီလုိ႕ ေၿပာလာႏိုင္တဲ႕တစ္ေန႕က်ရင္
ဒီမုိကေရစီလမ္းစဥ္ဟာလည္း ေအာင္ၿမင္ၿပီလုိ႕ ေၿပာလုိ႕ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။
အဲဒီမေရာက္ေသးသေရြ႕ကေတာ႕ ေအာင္ၿမင္ၿပီလုိ႕ ေၿပာလုိ႕ မရႏိုင္ပါဘူး ။
က်မတုိ႕ အခု လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဥပေဒေတြကို ၿပဳေနရံုနဲ႕ မၿပီးေသးပါဘူး ။
ဒီဥပေဒေတြဟာ မွန္ကန္မ်ွတမွဳ ရွိရမယ္ ၊ မွန္ကန္မ်ွတမွဳ ရွိေနရံုနဲ႕လည္း
မၿပီးေသးဘဲ ေလးစားလိုက္နာမွဳ ရွိရဦးမွာ ၿဖစ္တယ္ ။ သင္႕ေတာ္တဲ႕
လမ္းစဥ္ရွိရမွာ ၿဖစ္သလုိ မ်ွတတဲ႕ ဥပေဒေတြလည္း ရွိရမယ္ ။

အဲဒီအခ်ိန္ထိ မေရာက္ေသးသေရြ႕ကေတာ႕ က်မတုိ႕ဟာ စိတ္ခ်ရတဲ႕
ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚေရာက္ၿပီလုိ႕ ေၿပာလုိ႕ မရေသးပါဘူး ။ လူေတြက
က်မကို ေမးေလ႕ရွိၾကတယ္ ၊ '' ေနာက္ၿပန္မလွည္႕မယ္႕
ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚကို ေရာက္ေနၿပီလား '' တဲ႕ ။ က်မကေတာ႕
မေရာက္ေသးဘူး လုိ႕ဘဲ ေၿဖပါတယ္ ။

ဘာေၾကာင္႕လည္းဆိုေတာ႕ အရင္ဆံုးေၿပာရရင္ အေၿခခံဥပေဒက ၾကားထဲ ခံေနတယ္ ။
အေၿခခံဥပေဒက စစ္တပ္ကို လြန္လြန္ကဲကဲ အာဏာေတြ အပ္ႏွင္းထားတယ္ ။ စစ္တပ္က
ဒီအာဏာေတြ ပိုင္ဆိုင္ေနသမ်ွ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚကို
ေရာက္တယ္လုိ႕ က်မတုိ႕ေၿပာလုိ႕ မရပါဘူး ။

ဒါေၾကာင္႕ဘဲ က်မတုိ႕က တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးရယ္ ၊ တုိင္းရင္းသားပဋိပကၡေတြ
အဆံုးသတ္ေရးရယ္ ၊ အေၿခခံဥပေဒကို ၿပင္ဆင္ေရးရယ္ သံုးခ်က္ကို
ဒြန္တြဲထားတာပါ ။ ဒါေတြအားလံုးဟာ ဆက္စပ္ေနပါတယ္ ။ ဒီမိုကေရစီကို
ၿပန္လည္ရခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဒီသံုးခုကို ရကို ရမွၿဖစ္မယ္ ။ ဒီသံုးခုမွာ
တစ္ခုမရွိရင္ ေနာက္ႏွစ္ခုလည္း အလုပ္မၿဖစ္ပါဘူး ။ အေၿခခံဥပေဒကို မၿပင္ဘဲ
ဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႕ တုိင္းရင္းသားၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာမရႏိုင္သလုိ
ဥပေဒစိုးမိုးမွဳမရွိဘဲနဲ႕ တၿခားႏွစ္ခုကိုလည္း မရႏိုင္ပါဘူး ။ ဒီလုိ
ဆက္စပ္ေနတာေၾကာင္႕လည္း က်မတုိ႕ဟာ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ၿပန္ရဖုိ႕ဆိုတာကို
အရမ္းကို အေလးထားေဆာင္ရြက္ေနၾကတာပါဘဲ ။ ဒါဟာ ဘာကိုဆိုလုိတာလည္းဆိုေတာ႕
က်မတုိ႕ ၿပည္သူေတြဟာ တုိင္းၿပည္ရဲ႕ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွာ ဒီထက္ပိုၿပီး
လံုၿခံဳစိတ္ခ်စြာေနလုိ႕ရရပါမယ္ ။

'' တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳ Rule of Law '' ဆိုတာ '' ဥပေဒနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ၿခင္း
Rule by Law '' ဆိုတာနဲ႕ မတူမွန္း ဒီက ဥပေဒေက်ာင္းသားေတြကို
ရွင္းၿပေနစရာမလုိဘူးလုိ႕ က်မထင္ပါတယ္ ။ ဥပေဒေတြခ်ည္းရွိရံုနဲ႕ မရဘဲ
မ်ွတတဲ႕ ဥပေဒ Just Laws ေတြလည္း ရွိဦးမွ ၿဖစ္မွာပါ ။

ဒီေတာ႕ ၿမန္မာၿပည္ဟာ လမ္းအစမွာဘဲ ရွိပါေသးတယ္ ။ ၿပီးေတာ႕ ဒီလမ္းဟာ
က်မတုိ႕ သြားရမယ္႕ အခက္ခဲဆံုးလမ္းတစ္လမ္းဆိုတာကိုလည္း က်မ မၾကာခဏ
သတိေပးပါတယ္ ။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တကယ္႕အေၿပာင္းအလဲၾကီးတစ္ခုၿဖစ္ခဲ႕ၿပီ
လို႕ ထင္ၾကပါတယ္ ။ က်မကေတာ႕ အဲဒီလုိ ေၿပာလုိ႕ ရမယ္မထင္ပါဘူး ။ အဲဒီ
အေၿပာင္းအလဲေကာင္း breakthrough ၾကီးကို ရဖုိ႕ အခြင္႕အေရးေပးခံရတာပါ ။
ဒါေၾကာင္႕ က်မကေတာ႕ အဲဒီ အေၿပာင္းအလဲေကာင္းၾကီးကို '' ရႏိုင္တယ္ ''
လုိ႕ဘဲ ေၿပာပါတယ္ ။ ရေသးတာမဟုတ္ေသးပါဘူး ။ ရေအာင္လုပ္ဖုိ႕
အခြင္႕အေရးရတာဘဲ ရွိပါေသးတယ္ ။
အဲဒီအေၿပာင္းအလဲေကာင္းကို ရေအာင္ဖန္တီးရာမွာ က်မတုိ႕မွာ အဘက္ဘက္က
အကူအညီလုိပါတယ္ ။ ဒီေတာ႕ အခုလုိ စကားေၿပာခြင္႕ရတာေလးကို
အခြင္႕ေကာင္းယူၿပီး ေၿပာပါရေစ......... ၿမန္မာၿပည္
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးၿပန္လည္တည္ေဆာက္ရာမွာ က်မတုိ႕ကို လူၾကီးမင္းတုိ႕က
ကူညီေပးၾကပါ ။ က်မတုိ႕မွာ ကၽြမး္က်င္တဲ႕ တရားသူၾကီးေတြလုိပါတယ္ ။
ကၽြမ္းက်င္တဲ႕ ေရွ႕ေနေတြလုိပါတယ္ ။ က်မတုိ႕တကၠသိုလ္ေတြမွာ
ဥပေဒေက်ာင္းေကာင္းေကာင္းေတြ လုိေနပါတယ္ ။

က်မတုိ႕ တရားေရးဌာနက လူေတြနဲ႕ ဒီမိုကေရစီကို တကယ္က်င္႕သံုးတဲ႕
တုိင္းၿပည္ေတြရဲ႕ တရားေရးဌာနေတြကလူေတြၾကား အဆက္အသြယ္ေတြ လုိပါတယ္ ။
လုိေနတာေတြေတာ႕ တကယ္႕ကို အမ်ားၾကီးပါဘဲ ။ အခြင္႕အေရးဆိုတဲ႕ rights ေတြနဲ႕
တာ၀န္ယူတတ္မွဳဆိုတဲ႕ responsibility ေတြ အေၾကာင္းကိုလည္း က်မတုိ႕
ၿပည္သူေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ ေရေရလည္လည္ သိေအာင္ ပညာေပးမွဳေတြ လုိအပ္ေနပါတယ္ ။

>>>Read more>>> >>

အိမ္ျဖဴေတာ္မွ ပန္းနက္တစ္ပြင့္

အေမရိကန္၏ ပထမဆံုးလူမဲ အမ်ိဳးသမီး ႏိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီး ကြန္ဒိုလီဇာရိုက္စ္ သို႕မဟုတ္ အိမ္ၿဖဴေတာ္မွ ပန္းနက္တစ္ပြင့္ (အပိုင္း ၁ )

၆၆ ေယာက္ေၿမာက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီး ကြန္ဒိုလီဇာရိုက္စ္ ( ဟီလာရီကလင္တန္၏အေရွ႕)        

•              ကြန္ဒိုလီဇာရိုက္စ္ ဆုိတဲ႕ နာမည္ကို ၾကားရင္ ခ်စ္သူထက္ မုန္းသူမ်ားမွာ ေသခ်ာသေလာက္ပါဘဲ။ မုန္းဆုိ သူ႕ကို အီရတ္စစ္ပြဲၿဖစ္ေအာင္ ေမႊသူေတြထဲက တစ္ေယာက္လုိိ႕ယူဆသူေတြ မနည္းဘူးကုိး။ အထူးသၿဖင့္ အီရပ္စစ္ပြဲမွာ က်ဆံုးသြားတဲ႕ အေမရိကန္နဲ႕အေမရိကန္ဘက္က၀င္တုိက္လုိ႕က်သြားတဲ႕ဥေရာပ ၾသစေၾတးလ် စတဲ႕ႏိုင္ငံေတြကစစ္သားေတြရဲ႕က်န္ရစ္သူမိသားစုေတြအတြက္ေပါ႕။ စီအုိင္ေအေထာက္လွမ္းေရးသတင္းေတြက ဆာဒမ္ဟူစိန္ဆီမွာ ႏ်ဴကလီးယားမရွိဘူးလုိ႕ေၿပာတာကို ရိုက္စ္ကလက္မခံဘဲ ေခါင္းမာစြာနဲ႕ ၿငင္းခဲ႕လုိ႕စစ္ၿဖစ္ရတာလုိ႕ယံုၾကည္သူေတြအမ်ားၾကီးရွိတယ္။အဲဒီစစ္ေၾကာင့္ လူေတြမ်ားစြာေသၾကရသလုိ စစ္စရိတ္လည္း ေဒၚလာသန္းေထာင္နဲ႕ခ်ီကုန္ၿပီး တုိင္းၿပည္စီးပြားေရးကို အၾကီးအက်ယ္ထိခုိက္ခဲ႕တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏ်ဴးကလီးယားလည္းမေတြ႕စစ္ေၾကာင့္စေတးလုိက္ရတဲ႕ဆံုးရွုံးမွုကလည္း မနည္းေတာ႕ဘုရွ္အစိုးရရဲ႕ ဂုုဏ္သိကၡာဟာ ကုန္းေကာက္စရာမရွိေအာင္က်ၿပီး အၾကီးအက်ယ္နာမည္ပ်က္ရသူေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီးၿဖစ္တဲ႕ ကြန္ဒိုလီဇာရုိက္စ္က ထိပ္ဆံုးမွာပါပါတယ္။ ္။သူ႕ကို စစ္ရာဇ၀တ္ေကာင္ ဆိုၿပီး ဆန္႕က်င္ဆႏၵၿပပြဲေတြ အေမရိကန္ေနရာအနွံအၿပားမွာ ၿဖစ္ခဲ႕တယ္။

၂၀၀၇ မွာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းကိစၥနဲ႕ ကြန္ဂရက္စ္ မွာ အစစ္ခံဖုိ႕ ၀င္လာတဲ႕ ရိုက္စ္ကို ေသြးေပတဲ႕လက္လုိ ၿဖစ္ေအာင္ အနီသုတ္ထားတဲ႕ လက္နဲ႕ စစ္ဆန္႕က်င္ေရးလွဳပ္ရွားသူအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ေစာင့္ၿပီး မင္းဟာ စစ္ရာဇ၀တ္ေကာင္ဘဲ လုိ႕ ေအာ္ဟစ္ခဲ႕ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးရဲေတြက အခ်ိန္မီတားၿပီး အမ်ိဳးသမီးကို အတင္းေခၚထုတ္သြားေပမယ္႕ ခန္းမတစ္ခုလံုး ရုတ္ရုတ္သဲသဲ ၿဖစ္သြားခဲ႕စဥ္ ။

•             အခုထိတုိင္ ႏိုင္ငံေရးက အနားယူသြားေပးမယ္႕သူသြားေလရာမွာ ေ၀ဖန္မွုေတြနဲ႕ မၿပတ္ေတြ႕ေနရဆဲပါ။ ဒါေပမယ္႕ေကာင္းတဲ႕သူတုိင္း အကုန္ေကာင္းႏိုင္ခဲသလုိ ဆုိးတဲ႕သူတုိင္းလည္း အကုန္ဆုိးတယ္လုိ႕မရွိပါဘူး။ သူမဟာ ေလးစားဦးညႊတ္စရာေကာင္းတဲ႕သူမဟုတ္ေပမယ္႕ အင္မတန္အႏွိမ္ခံရတဲ႕ လူမည္းဘ၀ကေန ကမၻာေပၚမွာ ပါေလရာ ငါးပိခ်က္ လူတြင္က်ယ္ လုပ္ႏိုင္တဲ႕ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ နိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီးရာထူးထိ ေရာက္ေအာင္ လွမ္းတက္ႏိုင္ခဲ႕တဲ႕ အတြက္ အားက်ခ်ီးက်ဴးသူေတြကေတာ႕ ဒုနဲ႕ ေဒးပါဘဲ။လူမဲေတြထဲက ႏုိင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီးတက္ၿဖစ္တဲ႕ ပထမဆံုးလူမဲအမ်ိဳးသမီးၿဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေက်ာ္ တုိင္းမဂၢဇင္းၾကီး က ႏွစ္စဥ္ ၿပဳစုတဲ႕ ကမၻာ႕ ၾသဇာအရွိဆံုးပုဂၢိဳလ္ ၁၀၀ စာရင္း ( list of the world's 100 most influencial people ) မွာ ၄ ၾကိမ္ေဖာ္ၿပၿခင္းခံရဖူးတယ္။ ကမၻာေက်ာ္ Forbes မဂၢဇင္းၾကီးက ရိုက္စ္ကို  ၂၀၀၄ နဲ႕ ၂၀၀၅ ကမၻာ႕ ၾသဇာအၾကီးဆံုး အမ်ိဳးသမီး ( the most powerful woman in the world ) အၿဖစ္ ေဖာ္ၿပခဲ႕ဖူးတယ္။

•              အခုလက္ရွိ ႏိုင္ငံေရးကအနားယူသြားေပမယ္႕ ပညာေရးေလာကမွာ ထိတ္ထိတ္က်ဲ ဟားဗတ္ကဲ႕သို႕တကၠသိုလ္ၾကီးေတြက တကူးတကဖိတ္ၾကားခံရတဲ႕ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္ပါ။ သူသြားၿပီး ေဟာေၿပာတဲ႕ တကၠသိုလ္ေတြမွာ အၿမဲတမ္းလုိလုိ ခန္းလံုးၿပည့္လာနားေထာင္ၾကသလို အခန္းၿပင္ကေန သူ႕ကို ဆႏၵၿပကန္႕ကြက္တဲ႕သူေတြလည္း အၿမဲတမ္းရွိပါတယ္။ ကဲ..ဒီလုိ လူေတြကို အားလည္းက်ေစ မုန္းလည္း မုန္းေစတဲ႕ ကြန္ဒိုလီဇာရိုက္စ္အေၾကာင္းကို တုိ႕အားလံုးကို အေထာက္အကူ ၿပဳမယ္႕ဘက္ကေန ေလ႕လာၾကည့္ရေအာင္။( သပြတ္အူလုိ ရွုပ္တဲ႕ႏိုင္ငံေရးေတြကိုေတာ႕ ခဏေဘးဖယ္ထားလုိက္ၾကစို႕။ စီအုိင္ေအေထာက္လွမ္းေရးဘာလုပ္တယ္ဆိုတာ သမၼတေတာင္ အကုန္သိတဲ႕ကိစၥမဟုတ္ဘူးမဟုတ္လား။ ဒို႕လုိ ပိစိေကြးေလးေတြကအဖုိ႕ေတာ႕ ရွိတဲ႕ဦးေႏွာက္ေလးေတြကို အက်ိဳးရွိရာမွာ သံုးၿပီး အတုယူစရာေလးေတြ ရွာၾကည့္ရေအာင္။ )

 ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ေဟာေၿပာပြဲတစ္ခုမွ ရိုက္စ္ ။

• အမည္အၿပည္႕အစံု    ...........ကြန္ဒိုလီဇာ ရိုက္စ္ ( Condoleezza Rice )

မ်ိဳးရိုးအမည္             .....ရိုက္စ္ ( Rice )
ေမြးရပ္ဇာတိ            .....ဘာမင္ဟန္ၿမိဳ႕ ( Birmingham ) ၊အာလာဘားမား ( Alamabama ) ၿပည္နယ္ ၊အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စု
ေမြးသကၠရစ္             .....၁၉၅၄ ႏို၀င္ဘာ ၁၄
ပညာအရည္အခ်င္း    ....ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ ( B.A and Ph.D in Political Science , University of Denver )
                            .....( M.A in Political Science ,University of Notre Dame )
ပညာေရးရာထူး        ......Professor,Provost at Standford University
ႏိုင္ငံေရးရာထူး         ......ဆိုဗီယက္အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ Soviet expert ( Bush Senior လက္ထက္ )
                            ......သမၼတ George W.Bush လက္ထက္ ႏိုင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရး အၾကံေပး National Sicurity Advisor
                            ......သမၼတ George W.Bush လက္ထက္  ႏိုင္ငံၿခားေရး ၀န္ၾကီး Secratary of State
ကၽြန္မိသားစု တစ္စု

•                  ကြန္ဒိုလီဇာရိုက္စ္ရဲ႕ အေၾကာင္းကို ေၿပာရရင္ သူ႕ရဲ႕ လူမဲဇစ္ၿမစ္ကို ခ်န္ထားလို႕မရပါဘူး။ သူ႕အဖုိးအဖြားေတြဟာ ကၽြန္ေခတ္မွာ ေမြးတဲ႕ လူမဲေတြ ၿဖစ္ၿပီး သူ႕အေဖအေမလက္ထက္မွာလည္း ကၽြန္ေခတ္မေပ်ာက္ေသးပါဘူး။ သူ႕အေဖရဲ႕ အဖြား ( ရိုက္စ္ရဲ႕ အဖီး) ဟာ ကၽြန္ေပမယ္႕ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ႕ စာဖတ္တတ္သူ ၿဖစ္တယ္ ။ မ်က္စိတစ္ဆံုးၿမင္တတ္တဲ႕ ရိုက္စ္ရဲ႕ အဖီးဟာ အဲဒီေခတ္မွာ ကၽြန္ၿဖစ္ရေပမယ္႕ သူ႕ရဲ႕ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ေတြ လြတ္လပ္သူေတြအၿဖစ္ ေနႏိုင္ဖုိ႕အတြက္ ပညာေရးဟာ သိပ္အေရးၾကီးတယ္ဆိုတာကို သိခဲ႕တယ္ ။ပညာတတ္ရင္ ဘ၀ကို ေၿပာင္းလဲႏိုင္တယ္လုိ႕ လံုး၀ယံုၾကည္သူၿဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႕သားသမီးေတြအားလံုး (ရိုက္စ္အဖုိးအပါအ၀င္ ) ကို စာဖတ္တတ္ေအာင္ သင္ေပးခဲ႕တယ္ ။ ရိုက္စ္ရဲ႕အဖုိး ဂၽြန္ဟာလည္း သူ႕အေမရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ စာဖတ္တတ္ၿခင္း ဆိုတာကို အင္မတန္မွ တန္ဖုိးထားခဲ႕တယ္ ။ အခုဒီစာကို ဖတ္ေနသူေတြအားလံုးဟာ စာဖတ္တတ္လုိ႕သာ ဒီအေၾကာင္းကို ဖတ္ေနတာေပါ့ေနာ္ ။ ဒီေတာ႕ က်မတုိ႕ဟာ ရိုက္စ္ရဲ႕ ဖုိးဖုိးဖီးဖီးေတြ တခုတ္တရ သင္ခဲ႕ရတဲ႕ စာဖတ္တတ္ၿခင္းဆိုတာကို ပိုင္ဆိုင္ထားတယ္ ။ အဲဒီ စာဖတ္တတ္ၿခင္း ဆိုတာၾကီးဟာ အင္မတန္ တန္ဖုိးၾကီးတယ္ဆိုတာမေမ႕ဖုိ႕ သတိေပးပါရေစ။ ဒီစာဖတ္တတ္ၿခင္းဆိုတဲ႕ ေသာ႕နဲ႕ ဗဟုသုတုတံခါးေပါက္ေတြကို တစ္ေပါက္ၿပီးတစ္ေပါက္ ဖြင့္သြားၿပီး ဘ၀ကို ေၿပာင္းလဲႏိုင္လုိ႕ပါဘဲ။

 

•                 ဆက္ေၿပာရရင္ စာဖတ္တတ္တဲ႕ ရိုက္စ္ ရဲ႕ အဖုိး ဂၽြန္ဟာ လယ္ငွားလုပ္သူပါ။ ေန႕စဥ္ေန႕တုိင္း လယ္ထဲမွာ ရုန္းရေပမယ္႕ အတန္းစာဆယ္တန္းကို မၿဖစ္ၿဖစ္ေအာင္ တက္ခဲ႕တယ္ ။ ၁၉ နွစ္သားမွာ ဂၽြန္ဟာ ေကာလိပ္တက္ဖုိ႕ ဆံုးၿဖတ္လုိက္တယ္။ လူမဲတစ္ေယာက္ဟာ ေကာလိပ္ကို ဘယ္လုိနည္းနဲ႕ တက္လုိ႕ရသလဲဆုိတာကို သူဟာ စတင္စံုစမ္းပါေတာ႕တယ္။ ဒီေတာ႕ သူတုိ႕ေနတဲ႕ ၿမိဳ႕ေလးနဲ႕ မုိင္ ၃၀ ေလာက္အကြာမွာ ဘာသာေရးေကာလိပ္တစ္ခုရွိတယ္ဆုိတာကို သိလာတယ္ ။ ဒီေတာ႕သူဟာ အဲဒီမွာ ပထမႏွစ္ကို သြားတက္တယ္။ ပထမႏွစ္စာသင္ခအတြက္ သူလယ္ကထြက္တဲ႕ ၀ါဂြမ္းကို ေပးလုိက္ရတယ္ ။ ဒုတိယႏွစ္က်ေတာ႕ ေပးစရာ ၀ါဂြမ္းမက်န္ေတာ႕ဘူး ။ေက်ာင္းကလည္း သူ႕ကို ဒီအတုိင္းေတာ႕ အလကားေပးမတက္ႏိုင္ဘူးလုိ႕ ေၿပာလာပါတယ္ ။ဒီေတာ႕ သူဟာ အခေၾကးေငြမေပးရဘဲ ေကာလိပ္ဆက္တက္ရမယ္႕နည္းကို စံုစမ္းၾကည့္ေတာ႕ သင္းအုပ္ဆရာလုပ္ရင္ေတာ႕ ပညာသင္ဆုကို ရႏိုင္တယ္လို႕ေၿပာၾကတယ္။ ဒီေတာ႕သူက --ဟာ ..အေတာ္ဘဲ ။ က်ေနာ္လည္း သင္းအုပ္ဆရာ လုပ္ခ်င္ေနတာနဲ႕ --ဆုိၿပီး ေခ်ာ္လဲေရာထုိင္လုပ္လုိက္ပါသတဲ႕ ။ဒီလုိနဲ႕ဘဲ သူ ဟာ ပညာတတ္ခ်င္တဲေဇာနဲ႕ သင္းအုပ္ဆရာၿဖစ္လာတယ္ ။ သူ႕ရဲ႕ပညာေရးကို အင္မတန္ တန္ဖုိးထားခဲ႕ၿခင္းဟာ ရိုက္စ္အပါအ၀င္ ေနာက္ပိုင္းမ်ိဳးဆက္ေတြ ထိတ္ထိတ္ၾကဲ ပညာတတ္ၿဖစ္လာရၿခင္းရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းတစ္ခုပါဘဲ ။ ရိုက္စ္တစ္ေယာက္တင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ထိပ္တန္းရာထူးမ်ိဳးကို ရခဲ႕တာမဟုတ္ပါဘူး။ သူ႕ရဲ႕ ေမာင္ႏွမ၀မ္းကြဲေတြထဲမွာ ေရွ႕ေနေတြ၊ ကမၻာ႕ဘဏ္ရဲ႕ ထိတ္တန္းေနရာရထားသူေတြ၊ တကၠသိုလ္ဆရာဆရာမေတြ ပါပါတယ္လုိ႕ ရိုက္စ္က အင္တာဗ်ဳးေတြမွာ မၾကာခဏ ေၿပာေလ႕ရွိတယ္ ။

 ကၽြန္ေခတ္ ၀ါခင္းထဲမွ လူမဲကၽြန္မ်ား

•                  ဂၽြန္ဟာ သင္းအုပ္ဆရာေပမယ္႕ ဘာသာေရးကုိခ်ည္း ေဟာေၿပာေနတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ သူ႕ဘုရားေက်ာင္းေလးရဲက ေဘးမွာ Sunday School ဖြင့္ၿပီး ကေလးေတြကို ပညာသင္ေပးတယ္။ သူေၿပာင္းရတဲ႕ ေနရာတုိင္းမွာ ဘုရားေက်ာင္းေဘးမွာ Sunday School ကို မၿဖစ္မေနဖြင့္တယ္။ သူကိုယ္တုိင္ ေက်ာင္းဆရာဆရာမေတြနဲ႕ သြားၿပီး ညွိႏိုွင္းတုိင္ပင္တယ္။ကေလးကို ေက်ာင္းမထားတဲ႕ မိဘေတြရဲ႕အိမ္ကို ကိုယ္တုိင္သြားၿပီး ကေလးကိုေက်ာင္းထားဖုိ႕ေၿပာတယ္။ ကေလးေတြအတြက္ပညာသင္ဆုရေအာင္ လုပ္ေပးတယ္။ ဆရာ ဆရာမေတြကလည္း သူ႕ရဲ႕ Sunday School မွာလာၿပီး ကူညီၾကတယ္။

•                 သူ႕သားသမီးအရင္းေတြၿဖစ္တဲ႕ရုိက္စ္ အေဖနဲ႕ အေဒၚတုိ႕ ပညာတတ္ၿဖစ္လာတယ္ဆုိတာ ေၿပာဖုိ႕လုိမယ္မထင္ေတာ႕ပါဘူးေနာ္ ။ရိုက္စ္အေဖက ေကာလိပ္တတ္ၿပီး သင္းအုပ္ဆရာၿဖစ္လာၿပီး ပညာၿဖန္႕ၿဖဴးေရးအလုပ္ကို ဆက္လုပ္ခဲ႕တယ္။ ရိုက္စ္ရဲ႕ အေဒၚ ေတေရဇာ ကေတာ႕ ပညာအရာမွာပိုၿပီး လ်ွမ္းလ်ွမ္းေတာက္ ၿဖစ္ခဲ႕ပါတယ္ ။ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ႕ သူဟာ တကၠသိုလ္ဒီဂရီထိရခဲ႕ၿပီး ၁၉၅၂ မွာ အဂၤလိပ္ ဗစ္တုိးရီးယန္းစာေပ ( Victorian literature ) နဲ႕ Ph.D ဘြဲ႕ကို ရခဲ႕တဲ႕ ပထမဆံုး လူမဲအမ်ိဳးသမီးၿဖစ္လာတယ္ ။ ဗစ္တုိးရီယန္းေခတ္မွာ လ်ွမ္းလ်ွမ္းေတာက္ေက်ာ္ၾကားခဲ႕တဲ႕ စာေရးဆရာ Charles Dickens အေၾကာင္းကို စာအုပ္ေတြ ေရးခဲ႕တယ္။

ကြန္ဒိုလီဇာ ရိုက္စ္နဲ႕ သူ႕အေမ

•               ရိုက္စ္ဟာ အခု အခ်ိန္ထိ သူ႕အဖုိးအေၾကာင္းကို တသသ ေၿပာေနရတဲ႕ အေၾကာင္းတစ္ခုရွိတယ္ ။ ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးမွာ ၂၀ ရာစုရဲ႕ အၾကီးဆံုး စီးပြားပ်က္ကပ္ၾကီးဆုိက္ေရာက္လုိ႕လူေတြငတ္ၿပတ္ေနခ်ိန္မွာ ရိုက္စ္အဖုိးဟာ တစ္ေန႕ ေတာ႕ေရႊေရာင္ေဖာင္းၾကြစာလံုးေတြပါၿပီး သားေရအဖံုးတပ္ထားတဲ႕ရွိတ္စပီးယား၊ ဗစ္တာဟူဂို နဲ႕တၿခားနာမည္ၾကီးစာေရးဆရာေတြေရးတဲ႕ စာအုပ္ၾကီးကိုးအုပ္ပိုက္ၿပီး ၀မ္းသာအားရ အိမ္ၿပန္လာတယ္။ သူ႕မိန္းမၿဖစ္သူက ေခတ္ပ်က္ၾကီးထဲမွာ မိသားစုစား၀တ္ေနေရးကို စီမံေနရသူပီပီ အဲဒါေတြ ရွင္ဘယ္ေလာက္ေပးၿပီး ၀ယ္လာတာလဲ လုိ႕ အလန္႕တၾကားေမးပါတယ္ ။ ေဒၚလာ ၉၀ ပါတဲ႕ ( လြန္ခဲ႕တဲ႕ အႏွစ္ ၈၀ ေလာက္က ေဒၚလာ ၉၀ ရဲ႕ တန္ဖုိးကို မွန္းၾကည့္ပါ )။ စိတ္မပူပါနဲ႕ မိန္းမရယ္ ။တစ္လ ၃ ေဒၚလာႏွုန္းနဲ႕ သံုးနွစ္ေလာက္ ဆပ္ရင္ ေက်သြားမွာပါ တဲ႕ ။ သူ႕မိန္းမက အတင္းၿပန္သြားေပးခုိင္းေပမယ္႕ သူေခါင္းမာစြာနဲ႕ ယူထားလုိက္တယ္ ။အဲဒီစာအုပ္ေတြထဲက အသက္နဲ႕ကိုယ္ ၿမဲေနခဲ႕တဲ႕ ငါးအုပ္ဟာ အခုထက္ရွိ Standford တကၠသိုလ္က ရိုက္စ္ရဲ႕ ရံုး ဧည္႕ခန္းထဲက စားပဲြေပၚမွာ ရွိေနပါေသးတယ္ ။ ရိုက္စ္ ႏိုင္ငံေရး သိပံၸနဲ႕ Ph.D ရတဲ႕ေန႕မွာ ရိုက္စ္ အေဖက ဒီစာအုပ္ေတြကို လက္ေဆာင္အေနနဲ႕ လက္ဆင့္ကမ္းခဲ႕တာပါ ။

ေဖေဖ ေမေမ နဲ႕ ရိုက္စ္

•             ရိုက္စ္ အေမဘက္ကလည္း ပညာနဲ႕ပတ္သက္ရင္ မေခပါဘူး။ ရိုက္စ္ အေမဖက္က အဖုိးဟာ ေကာလိပ္ ပညာတတ္ေတာ႕မဟုတ္ခဲ႕ဘူး။ ဒါေပမယ္႕စီပြားေရးေတာ႕ အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္တတ္ခဲ႕တယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးက်င္းမွာ အင္ဂ်င္နီယာအၿဖစ္လုပ္ခဲ႕ၿပီး ပိတ္ရက္ေတြမွာ အိမ္ေတြလုိက္ေဆာက္ေပးတယ္ ။အခါအာေလ်ာ္စြာလည္း ပန္းပဲအလုပ္ကို လုပ္ေလ႕ရွိတယ္ ။ ရိုက္စ္အဖြားကေတာ႕ သူ႕ေခတ္မွာဆို ပညာတတ္လုိ႕ ေၿပာလုိ႕ရပါတယ္။ ဂီတေက်ာင္းဆင္းၿဖစ္ၿပီး စႏၵရားကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္သင္ယူတတ္ေၿမာက္ခဲ႕တယ္။ သူတို႕ေခတ္မွာ ဒီေလာက္တတ္တာဟာ နည္းတဲ႕အဆင့္မဟုတ္ပါဘူး။

အေမနဲ႕ အဖြားကဲ႕သို စႏၵရား၀ါသနာပါသူ

•              ဒီေနရာမွာ ရီစရာလည္းေကာင္း အတုယူစရာလည္း ေကာင္းတဲ႕အၿဖစ္တစ္ခုရွိပါတယ္။ ရုိက္စ္အေမမွာ ေမာင္နွမငါးေယာက္ရွိတာ ႏွစ္ေယာက္ဘဲ ပညာကို တည္႕တည္႕မတ္မတ္ ေရွာေရွာ ရွဴရွဴ ဆံုခန္းတုိင္ခဲ႕တယ္။ ေနာက္သံုးေယာက္ၿဖစ္တဲ႕ ရိုက္စ္ရဲ႕ဦးေလးႏွစ္ေယာက္နဲ႕ အေဒၚတစ္ေယာက္ဟာ ပညာတစ္ပိုင္းတစ္စမွာ လမ္းလြဲမလိုၿဖစ္ခဲ႕တယ္ ။ အေၾကာင္းကေတာ႕ ရိုက္စ္ရဲ႕ ဦေလးတစ္ေယာက္ဟာ ေကာလိပ္ တစ္၀က္တစ္ပ်က္မွာ အိမ္ေထာင္က် ကေလးတစ္ေယာက္ရၿပီး တၿခားနယ္ကို စီးပြားရွာဖုိ႕ထြက္သြာခဲ႕ပါသတဲ႕။ သားသမီးေတြအားလံုး ပညာတတ္ၿဖစ္ရမယ္လို႕စိတ္ပိုင္းၿဖတ္ထားတဲ႕ ရိုက္စ္ အဖုိးဟာ သူ႕သားထြက္သြားတဲ႕ ပင္စာေဗနီးယားၿပည္နယ္ထိ တကူးတကကို ၿပန္လုိက္ေခၚၿပီး ေကာလိပ္ကို ၿပန္အပ္ခဲ႕တယ္။ ပညာသင္ဆုေလ်ာက္ေပးခဲ႕တယ္ ။ဒီလုိနဲ႕ရိုက္စ္ ဦေလးဘြဲ႕ရသြားခဲ႕တယ္။ ေနာက္ဦးေလးတစ္ေယာက္ကလည္း တကၠသိုလ္ကို ေရာက္ၿပီးမွ တစ္၀က္တစ္ပ်က္နဲ႕ ေက်ာင္းထြက္သြားၿပန္ပါတယ္ ။ရိုက္စ္တုိ႕ အဖုိးဟာ အရင္နည္းအတုိင္း သားကိုလုိက္ေခၚ ေက်ာင္းၿပန္အပ္ ၿပီး ဘြဲ႕ရေစခဲ႕တယ္ ။ ေနာက္ဆံုးတစ္ေယာက္ၿဖစ္တဲ႕ ရိုက္စ္အေဒၚလည္း ထုိ႕နည္းလည္းေကာင္းပါဘဲ၊ ေက်ာင္းကထြက္ၿပီး နယူးေယာက္က ခ်စ္ခ်စ္ဆီကို ထြက္သြားပါသတဲ႕ ။ ရိုက္စ္တုိ႕အဖုိးလည္း ဘာရမလဲ ။ အရင္လုိဘဲ ရထားတတန္စီးၿပီး သမီးကို လုိက္ေခၚ ေကာလိပ္ၿပန္ပိုလုိက္တာ႕ေနာက္ဆံုး ေကာလိပ္ဘြဲတင္မက မာစတာဘြဲ႕တင္မကဘဲ Ph.D အထိရလုိ႕ အခုဆို ဆရာမၿဖစ္ေနပါၿပီ ။ဒီေလာက္ဆိုရင္ ေဟာဒီစာရဲ႕ ဇာတ္လိုက္မမ ၿဖစ္တဲ႕ ကြန္ဒိုလီဇာရိုက္စ္ရဲ႕ ဘုိးဘြားေဆြမ်ိဳးေတြအေၾကာင္းကို ပရိသတ္ၾကီး ရိပ္ဖမ္းသံဖမ္းေတာ႕သိၾကၿပီလုိ႕ ထင္ပါတယ္ ။ဟုတ္ပါတယ္။ သူတုိ႕ဟာ ပညာအတြက္ကို ဘာမဆိုလုပ္မယ္ဆုိတဲ႕အထဲမွာ ပါပါတယ္။( တင္စားၿပီးေၿပာတာေနာ္။ ပညာအတြက္ဆုိ ဟုိဟာေကာလုပ္မလား ဒီဟာေကာလုပ္မလား။ စပြန္ဆာေကာယူမလားလုိ႕ ကပ္မေတြးပါနဲ႕ဦး။ ေၿပာခ်င္တာလမ္းလြဲကုန္ဦးမယ္။ )။

•                   ေၿပာခ်င္တာက ဘုိးေဘးေတြလက္ထက္မွာ သူမ်ားခုိင္းဖတ္ကၽြန္ၿဖစ္ခဲ႕ရတယ္ ။ အေဖေတြလက္ထက္မွာ လူမဲေတြလြတ္လပ္ေရး ရလာၿပီဆိုေပမယ္႕ အဖိႏွိပ္ခံရတုန္းပါဘဲ ။ဒီဘ၀ေတြက လြတ္ဖုိ႕ပညာသာကိုးကြယ္ရာဆိုတာကို သေဘာေပါက္တဲ႕ လူေတြပါ ။ပညာရဲ႕ ေၿပာင္းလဲႏိုင္တဲ႕ ပါ၀ါအေပၚမွာ အၾကြင္းမဲ႕ယံုၾကည့္ခဲ႕ၾကတယ္။ယံုၾကည္တဲ႕ အတုိင္းလည္း ၿဖစ္ေအာင္လုပ္ခဲ႕ၾကတယ္။ ဘယ္ေလာက္မ်ားလည္းဆုိရင္ ရိုက္စ္ငယ္ငယ္တုန္းက ရွိစုမဲ႕စုပိုက္ဆံနဲ႕ မၾကာခဏဆုိသလုိ မိသားစုေပ်ာ္ပြဲစားထြက္ၾကပါသတဲ႕။ သူ႕အေဖနဲ႕ အေမဟာ တစ္ဦးတည္းေသာသမီးရိုက္စ္တင္မက ရိုက္စ္ရဲ႕၀မ္းကြဲေမာင္ႏွမေတြကိုပါ သူတုိ႕ေပ်ာ္ပြဲစားထြက္တာမွာေခၚသြားေလ႕ရွိတယ္။ ေပ်ာ္ပြဲစားထြက္တယ္ဆုိလုိ႕ ၿမကၽြန္းသာတုိ႕ ဟက္ပီးေ၀ါလ္တုိ႕ သြားတယ္ထင္လားဟင္ ။ ကေလးေတြကို ေကာလိပ္ေတြ တကၠသိုလ္ေတြရဲ႕ Campus ေတြကို သြားၿပၾကတာပါတဲ႕။ တခါတေလ သူတုိ႕ၿမိဳ႕နဲ႕ မိုင္ရာခ်ီေ၀တဲ႕တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ေတြကို လုိက္ၿပေလ႕ရွိတယ္။ ေကာလိပ္ဆိုတာ တစ္ခ်ိန္မွာ မၿဖစ္မေနသြားရမယ္႕ေနရာတစ္ခုလုိ႕ကို ကေလးေတြရဲ႕ ေခါင္းထဲမွာ စြဲေနေစခဲ႕တယ္။ ရိုက္စ္ အင္တာဗ်ဴးေတြမွာ သူ႕ဘ၀အေၾကာင္းကို ေၿပာတုိင္း မၾကာမဏထည့္ေၿပာေလ႕ရွိတာက '' က်မမိဘေတြက က်မကို ေကာလိပ္တက္ခ်င္သလား''  လုိ႕ဘယ္ေတာ႕မွ မေမးပါဘူး ။ '' ဘယ္ေကာလိပ္ကိုတက္မလဲ '' လုိ႕သာ ေမးတာပါ တဲ႕။ ရိုက္စ္နဲ႕ အတူပညာသင္ခဲ႕တဲ႕ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြဟာလည္း အခုဆုိရင္ ပညာတတ္ေတြ ၿဖစ္လုိ႕ ရာထူးၾကီးၾကီးေတြမွာ တင့္တင့္တယ္တယ္ ေနႏိုင္ၾကသူေတြပါ ။သူတုိ႕အားလံုးတစ္ညီတစ္ညြတ္ထဲ ေၿပာေလ႕ရွိတာကေတာ႕ ရိုက္စ္ မိဘ ေတြရဲက ေက်းဇူးဟာ သူတုိ႕အေပၚအမ်ားၾကီးတင္ေနပါတယ္ တဲ႕။

အသက္ ၃၈ ႏွစ္တြင္ Standford တကၠသိုလ္၏ အသက္အငယ္ဆံုးအမ်ိဳးသမီး provost ၿဖစ္စဥ္

•                  ရိုက္စ္အေဖရဲ႕ ဘုရားေက်ာင္းမွာ အဂၤါနဲ႕ ၾကာသာပေတးေန႕ညတုိင္းလည္း ေက်ာင္းေတြက ဆရာဆရာမေတြလာၿပီးလုပ္အားေပးၾကတယ္။ သခ်ၤာ၊ သပံၸ ၊ ဘာသာစကားေတြကို သင္ေပးၾကတယ္။ ရိုက္စ္အေမက စႏၵရားနဲ႕အဂၤလိပ္စာသင္တယ္။ အနီးအနားက ကေလးေတြနဲ႕ တရံုးရံုးပါဘဲ။ ဒီလုိနဲ႕ အနီးအနားက ပိုက္ဆံမဲ႕အႏွိမ္ခံလူမဲေတြအားလံုးအတြက္ ပညာေရးအ၀န္းအ၀ိုင္းကို ဖန္တီးေပးခဲ႕တယ္။ ၿဖစ္ခ်င္ေတာ႕ ရိုက္စ္တုိ႕ အာဖရိကကလာတဲ႕လူမည္းခရစ္ယာန္ေတြက ဘုရားေက်ာင္းမွာ သီခ်င္းၿမဴးၿမဴးၾကြၾကြေတြနဲ႕ ကခုန္တာလုပ္လုိ႕ရတယ္။ ဒါေတြကလည္း ကေလးေတြကို ဆြဲေဆာင္မွဳ ၿဖစ္ေစခဲ႕တယ္။ ရုိက္စ္အေဖကိုယ္တုိင္ ( ရိုက္စ္အဖုိးလုပ္ခဲ႕သလုိ ) အိမ္ေတြကို သြားၿပီး ကေလးေတြကို ေက်ာင္းပို႕ဖုိ႕ မိဘေတြကို ေၿပာတယ္။ ပညာသင္ဆုေတြေလ်ာက္ေပးတယ္။ သူတုိ႕သင္ေပးလုိက္တဲ႕ကေလးေတြဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ နာမည္ၾကီး အားကစားသမားေတြ၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းအုပ္ေတြ ၊ပူလစ္ဇာဆုရ စာေရးဆရာေတြ ၊နာမည္ၾကီး ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ ၊ ေဆးရံုအုပ္ေတြ စာၾကည့္တုိက္မွဳးေတြ ၿဖစ္လာခဲ႕ၾကတယ္ ။

၂၀ ရာစု၏ အေတာ္ဆံုး baseball သမား Wille Mays ( ရိုက္စ္တို႕Sunday School ထြက္ ၊လူမဲ )

•               ဒီလုိ ပညာန႕ံသင္းထံုတဲ႕ အသိုင္းအ၀ုိင္းၿဖစ္ေအာင္ လုပ္ရတာ မလြယ္ပါဘူး။ ဒီေလာက္လုပ္ေပးမွေတာ႕ႏိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီး တက္ၿဖစ္တာ မဆန္းပါဘူးေလ ..ငါသာဆုိ သမၼတေလာက္ေတာ႕အသာေလး ၿဖစ္ပါတယ္လုိ႕ စာဖတ္သူ ေတြးေနေလာက္ၿပီနဲ႕တူတယ္။ ေတြးပါ။ ေတြးပါ။ တားပါဘူး။ ေလထဲတုိက္အိမ္ေဆာက္ရတာ ပိုက္ဆံေပးရတာ မွတ္လုိ႕။ ဒါေပမယ္႕ ရိုက္စ္ေမြးလာတဲ႕ ေခတ္ကို နည္းနည္းေလ႕လာၾကည့္ရေအာင္။

 လူမဲေတြကို အၾကမ္းဖက္ႏွိပ္ကြပ္ေသာ လူၿဖဴမ်ား။

•              ကၽြန္စနစ္ကို ပ်က္သုန္းသြားေစတဲ႕ အေမရိကန္ၿပည္တြင္းစစ္ဟာ ၁၈၆၅ မွာၿပီးတယ္။ ဒီေတာ႕  ရုိက္စ္ေမြးတဲ႕ ၁၉၅၄ မွာ လူမည္းေတြလြတ္လပ္ေရးရတာ အေတာ္ၾကာလွေပါ႕။ဒါေပမယ္႕ လူမ်ိဳးေရးစိတ္ဓါတ္ၿပင္းထန္တဲ႕ ကၽြန္စနစ္ကို လုိလားတဲ႕ လူၿဖဴေတြဟာ စစ္ၿပီးကတည္းက နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ လူမည္းေတြကို ႏွိပ္ကြပ္လာလုိက္တာ ရိုက္စ္ကို ေမြးလုိ႕ေတာ္ေတာ္ၾကာတဲ႕အထိပါဘဲ ။အစိုးရအဖြဲ႕ထဲမွာကို လူမဲမုန္းသူေတြပါေနေတာ႕ေၾကာင့္ ဒီနွိပ္ကြပ္မွဳဟာ ႏွစ္ရာခ်ီ ၾကာေနခဲ႕တယ္ ။စစ္ၿပီးၿပီးခ်င္းကို လူၿဖဴအၾကမ္းဖက္ေတြ ေပၚလာလုိ႕ လူမည္းေတြဟာ က်ီးလန္႕စာစား ၿဖစ္ေနခဲ႕ရတယ္။

ရဲကပါ လူမဲကို ႏွိပ္ကြပ္ေနပံု

•  ရိုက္စ္ကို ေမြးတဲ႕ အာလာဘားမားၿပည္နယ္ဟာ ကၽြန္စနစ္ေခတ္စားခဲ႕ရာ အေမရိကန္ေတာင္ပိုင္းမွာရွိတယ္။ ရိုက္စ္တုိ႕ ဘာမင္ဟန္ၿမိဳ႕မွာလည္း လူမည္းေတြ အမ်ားၾကီးရွိေတာ႕အဲဒီႏွိပ္ကြပ္မွဳေတြကို ခါးဆီးခံခဲ႕ၾကရတယ္။ ရုိက္စ္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္မွာ အၾကမ္းဖက္ေတြက ရိုက္စ္တုိ႕ဘုရားေက်ာင္းေလးနားက ဘုရားေက်ာင္းၾကီးတစ္ခုကို ဒိုင္းနမုိက္နဲ႕ေဖာက္လုိ႕ လူမဲေလးေယာက္ေသတဲ႕အထဲမွာ သူ႕အတန္းေဖာ္သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ပါသြားတယ္။ ညေတြမွာ မ်က္နွာကို အုပ္ထားတဲ႕လူေတြဟာ အိမ္ေတြကို ၀င္စီး ပစၥည္းယူ လူသတ္တာေတြကိုလုပ္တယ္။

အသတ္ခံထားရေသာလူမဲမ်ားအား လူစဥ္ကားရာေနရာမ်ားတြင္ထားၿခင့္ၿဖင့္ ေခ်ာက္လွန္႕စဥ္

•              သတ္ထားတဲ႕ လူေသအေလာင္းေတြကို လူစည္ကားရာေနရာေတြမွာ ကားစင္တင္တာတုိ႕ သစ္ပင္မွာ ခ်ိတ္ဆြဲတာတုိ႕လုပ္ၿပီး လူမဲေတြကို ေၿခာက္လွန္႕ခဲ႕တယ္။ အစိုးရအဖြဲ႕မွာ လူမည္းေတြကို မလုိလားတဲ႕ ဒီမုိကရက္ေတြအာဏာရလာေတာ႕ လူမည္းေတြကို ခြဲၿခားဆက္ဆံေရး ပိုၿပင္းထန္လာခဲ႕တယ္။ အဲဒီမွာတင္ Jim Crow Law ဆိုတဲ႕ ဥပေဒေပၚလာပါေတာ႕တယ္။ အဲဒီဥပေဒအေၾကာင္းနည္းနည္း လ်ွာရွည္ပါရေစ။ဟဲဟဲ..ဖတ္လက္စနဲ႕ေတာ႕မထူးပါဘူး။ ဆက္ဖတ္လုိက္ပါေနာ္။ ဗဟုသုတေပါ့ ။

•               Jim Crow ဆုိတဲ႕နာမည္က Jump Jim Crow ဆိုတဲ႕ သီခ်င္းကလာတာပါ။ တုိတုိေၿပာရရင္ လူမည္းေတြကို ႏွိမ္တဲ႕သီခ်င္းေပါ့။ ဟုိးအရင္ ကၽြန္၀ါဒရွိကတည္းက လူၿဖဴလူရႊင္ေတာ္တစ္ေယာက္ကဆိုခဲ႕တဲ႕သီခ်င္းပါ။ သိၾကတဲ႕အတုိင္း Crow ဆိုတာ က်ီးကန္းမဟုတ္လား။ လူမည္းေတြကို ဆုိလုိတာေပါ့။ ဒီသီခ်င္းေပၚလာပံုကို ဘယ္သူမွအေသအခ်ာမသိေပမယ္႕ အရပ္စကားတစ္ခုကုိ ကိုးကားရရင္ေတာ႕ တစ္ခါက က်ီးကန္းေတြကို ဖမ္းခ်င္တဲ႕ လယ္သမားတစ္ေယာက္ဟာ ေရႊဥာဏ္ေတာ္စူးေရာက္စြာနဲ႕ အရက္စိမ္ထားတဲ႕ ေၿပာင္းဖူးေတြကို အိမ္ၿပင္မွာခ်ထားသတဲ႕ ။က်ီးကန္းေတြက ေၿပာင္းဖူးစားၿပီး မူးေတာ႕တာေပါ့။ မူးေတာ႕ မပ်ံႏိုင္ဘဲ ဟုိယိမ္းဒီထုိးနဲ႕ ၿဖစ္ေနခ်ိန္မွာ လယ္သမားက တင္းပုတ္နဲ႕ ထုၿပီး သတ္စားပါသတဲ႕။ မုိက္မဲတဲ႕ က်ီးကန္းေတြ ေတာင္ပံမမႏိုင္ဘဲ ေထာ႕နဲ႕ ေထာနဲ႕ ခုန္ဆြခုန္ဆြ ၿဖစ္ေနပံုကို ၿပဖုိ႕ သီခ်င္းဆိုတဲ႕သူက သီခ်င္းတစ္ပုိဒ္ၿပီးတုိင္း ခုန္ဆြခုန္ဆြလုပ္တယ္။ ဒီသီခ်င္းဟာ စစ္ၿပီးေခတ္မွာ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ၾကာေအာင္ ဟုန္းဟုန္းေတာက္နာမည္ၾကီးခဲ႕တယ္။ ဆုိတဲ႕သူက မ်က္နွာကို အမည္းေရာင္သုတ္ၿပီး စုတ္စုတ္ၿပတ္ၿပတ္၀တ္ထားတဲ႕ လူမည္း သူရင္းငွားတစ္ေယာက္ပံုစံဖမ္းၿပီး  သီခ်င္းစာသားကိုလည္း ပညာမဲ႕ လူမည္းေတြေၿပာတဲ႕ မပီမသ သဒၵါမမွန္တဲ႕ အဂၤလိပ္စာနဲ ဆိုထားတာပါ ။

လူမဲကို ႏွိမ္ဆိုထားေသာJump Jim Crow သီခ်င္းေၾကာ္ၿငာတစ္ခု

•               အဲ..ဆက္ရရင္ ရိုက္စ္ကိုေမြးတဲ႕ အခ်ိန္မွာ အဲဒီ ဥပေဒၾကီး ရွိေနတယ္။ Jim Crow Law ရဲ႕ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္က လူၿဖဴၾကီးစိုးေရး ၊လူမည္းေတြကန္႕သတ္ေရး၊ လူမည္ေတြမဲေပးခြင့္မရေရးပါ။ Jim Crow Law ရဲ႕ ကန္႕သတ္ပံုကို ဥပမာေၿပာရရင္ လူမည္းနဲ႕လူၿဖဴမယူရ ၊ေဆးရံုမွာ လူမည္းေတြရွိတဲ႕ အေဆာင္ေတြဆုိ လူၿဖဴ သူနာၿပဳ မရွိေစရ ။ ၿပည္သူပိုင္ ေသာက္ေရစင္ေတြမွာ လူၿဖဴနဲ႕ လူမည္း သတ္သတ္ခြဲေသာက္ဖုိ႕ဆုိၿပီး  နွစ္ေနရာခြဲထားတယ္ ။ ကားမွတ္တုိင္ေတြမွာ ေစာင့္ဖုိ႕ ေနရာကို လူၿဖဴသပ္သပ္ လူမည္း သပ္သပ္ ေပးထားတယ္ ။စားေသာက္ဆိုင္ေတြဆုိလည္း ဒီအတုိင္းဘဲ ။

သပ္သပ္စီခြဲထားေသာ ေရစင္တြင္ ေရေသာက္ေနေသာ လူမဲတစ္ဦး ။

•                    လူၿဖဴေတြက ဆုိင္ထဲမွာ က်က်နန စားရၿပီး လူမည္းကို က်ေတာ႕ ဆိုင္နဲ႕ ခြဲထားၿပီး Colored dining room လုိ႕ကို ေရးထာတဲ႕ ကားဂုိေဒါင္သာသာ ေနရာက်ဥ္းက်ဥ္းမွာ စားေစတယ္။ ကားရထားေပၚမွာလည္း သပ္သပ္စီ ထုိင္ရတယ္ ။ ဘယ္ေလာက္မ်ားလူမဲမုန္းသလဲဆိုရင္ တစ္ခ်ိဳ႕ ေနရာေတြမွာဆုိ ေခြးနဲ႕ နီဂရိုး မ၀င္ရ လုိ႕ကို ေရးထားတယ္။

လူမဲမုန္းတီးေရးဆုိင္းဘုတ္တစ္ခု
စားေသာက္ဆုိင္တစ္ခုတြင္ လူမဲမ်ားအတြက္သပ္သပ္ခြဲထားေသာ ေနရာ

•                အၿဖဴနဲ႕ အမည္း ေက်ာင္းအတူ မတက္ရဘူး ။လူၿဖဴနဲ႕ လူမဲၾကားမွာ စာအုပ္ဘာညာ ငွားတာမ်ိဳးမလုပ္ရဘူး ။ လူၿဖဴကေလးက အတန္းၾကီးသြားလုိ႕ ဖတ္စာအုပ္ အေဟာင္းေလးေတြ ဟုိ လူမဲေလးးကို ေပးလုိက္ပါဦးမယ္လုိ႕ မရွည္မိေစနဲ႕ဆရာ ..မရဘူးဆုိမရဘူး ။ လူမည္းစာအုပ္လူမည္းေပးသံုး လူၿဖဴကစာအုပ္ ေပးခ်င္ရင္ လူၿဖူကိုဘဲ ေပး။ ရုပ္ရွင္ ၿပဇာတ္တို႕လည္းအတူမၾကည့္ရဘူး ။ အမ်ားသံုး တယ္လီဖုန္းေတြဆိုလည္း သပ္သပ္စီ။ လူမဲ မုတ္ဆိတ္ရိတ္သမားဟာ လူၿဖဴကို ရိတ္ေပးလုိ႕ မရဘူး။ ေသတာေတာင္ လူၿဖဴ လူမဲ အတူမၿမဳပ္ရဘူး ။ အလုပ္အကိုင္ဆုိရင္လည္း လူၿဖဴကိုသာ ဦးစားေပးတယ္ ။ လူလုိေၾကာင္း ေၾကၿငာတာကိုက White Only ဆိုတာမ်ိဳး။

•  လူၿဖဴေတြသြားတဲ႕ ပန္းၿခံတို႕ အပန္းေၿဖေနရာတုိ႕ကို လူမည္းေတြ မလာရဘူး။ အိမ္ခန္းတုိက္ခန္းငွားတာေတာင္ အဲဒီအေဆာက္အဦးမွာ လူၿဖဴတစ္ေယာက္ေလာက္ ငွားနွင့္ ေနနွင့္ၿပီးသား ၿဖစ္ေနတာနဲ႕ လူမည္းကို မတင္ရေတာ႕ဘူး။ အဲဒါ သေဘာေကာင္းတဲ႕ လူၿဖဴက ငွားလုိက္ပါမယ္ေလ လုိ႕ သြားမလုပ္နဲ႕ ။ လူၿဖဴေပမယ္႕ဒီဥပေဒကို မလုိက္နာရင္ အနည္းဆံုး ဒဏ္ေငြ နဲ႕ ကံမေကာင္းရင္ ေထာင္က်ဘဲ ။ကဲ...အဲလိုေနရာမွာ လူၿဖစ္လာရတဲ႕ ရိုက္စ္ရဲ႕ဘ၀ကို လြယ္တယ္လုိ႕ေတာ႕ဆုိလုိ႕မရဘူး မဟုတ္လား။ ဒါေၾကာင္႕ ရိုက္စ္က ႏိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီးၿဖစ္လာတဲ႕အခါ ေၿပာတဲ႕ မိန္႕ခြန္းတစ္ခုမွာ  

                '' When America's founding father said '' we the people '' , they didn't mean me. ''
  အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို တည္ေထာင္ခဲ႕တဲ႕ေခါင္းေဆာင္ၾကီးေတြက '' တုိ႕ၿပည္သူေတြ'' လုိ႕ ဆိုတဲ႕စကားဟာ က်မကိုေတာ႕ မရည္မရြယ္ခဲ႕ပါဘူး လုိ႕ ေၿပာဖူးပါတယ္ ။( ၀မ္းနည္းဒယ္..ဟင့္..ဒကယ္ေၿပာတာ )
 လူမဲမ်ားအတြက္ကန္႕သတ္ထားေသာေနရာတြင္ လူမဲတစ္ဦး ကားေစာင့္စဥ္

•                 သမီးကို အႏွိမ္ခံမၿဖစ္ေစလုိတဲ႕ ရိုက္စ္မိဖေတြဟာ ရိုက္စ္ကို  အတတ္ႏိုင္ဆံုး အိမ္ပစၥည္းေတြကို သံုးေစခဲ႕တယ္။ လူၿဖူလူမဲခြဲသံုးရတဲ႕ အမ်ားသံုးေနရာက ပစၥည္းေတြကို မသံုးေစခဲ႕ဘူး။ တစ္ခါက ရိုက္စ္နဲ႕ သူအေမဟာ အက်ီၤဆုိင္တစ္ဆုိင္မွာ အက်ၤီ၀ယ္ေတာ႕ ဆုိင္ကစာေရးမက ရိုက္စ္ကို လူမည္းေတြအတြက္ထားတဲ႕ အစမ္း၀တ္ခန္းကို သြားခုိင္းတယ္။ ရိုက္စ္အေမဟာ ဆုိင္စာေရးမကို အတုိက္အခံေၿပာၿပီးေတာ႕ကို သမီးကို လူၿဖဴအတြက္ထားတဲ႕ အခန္းကို သြားေစခဲ႕တယ္။ ရိုက္စ္အေဖဟာ ရိုက္စ္ကို အိမ္ၿဖဴေတာ္ေရွ႕ကို ေခၚသြားၿပီး '' သမီး ၊ အခုအခ်ိန္မွာသမီးဟာ မုိးေမ်ွာ္တုိက္ေပၚတက္ၿပီး လူၿဖဴေတြနဲ႕ ဟမ္ဘာဂါ အတူစားလုိ႕ရခ်င္မွရမယ္။ ဒါေပမယ္႕ အေမရိကန္သမၼတေတာ႕ ၿဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္ '' လုိ႕ ေၿပာဖူးတယ္။ ဒီစကားကို ရုိက္စ္နားလည္ထားလုိက္တာကေတာ႕ သူဟာ သူမ်ားထက္ ႏွစ္ဆပိုေတာ္ေနမွ ၿဖစ္မယ္ ဆိုတာပါဘဲ။

ငယ္စဥ္က အိမ္ၿဖဴေတာ္ေရွ႕မွာ

•                   အသက္ ၃ ႏွစ္မွာ ရိုက္စ္ဟာ စႏၵရားတီးတာရယ္ ၊ ဘဲေလးကတာရယ္ ၊ ေရခဲၿပင္ေပၚမွ အလွၿပ စကိတ္စီးတာရယ္၊ ၿပင္သစ္စာရယ္ကို သင္ယူခဲ႕တယ္။ အသက္ ၅ ႏွစ္မွာ သူ႕အေမနဲ႕လုိက္ၿပီး ဘုရားေက်ာင္းမွာ စႏၵရား၀င္တီးေနပါၿပီ။

သံုးႏွစ္အရြယ္ ဘဲေလးအက သင္ေနတဲ႕ရိုက္စ္

•                စႏၵရားဆရာမၿဖစ္တဲ႕ သူ႕အေမေၾကာင္႕ငယ္ငယ္ကတည္းက ဂီတနဲ႕အကၽြမ္း၀င္ၿပီး အခုအခ်ိန္ထိ စႏၵရားကို အၿမတ္တနိုးတီးဆဲပါဘဲ။ ရိုက္ ၁၀ နွစ္ေလာက္မွာ သူ႕အေမကို '' စႏၵရားမတီးခ်င္ေတာ႕ဘူး အေမရယ္'' လို႕ ေၿပာဖူးသတဲ႕။ ဒီေတာ႕ သူ႕အေမက '' သမီးက စႏၵရားမတီးေတာ႕ဘူး လုိ႕ ေၿပာႏိုင္ရေလာက္ေအာင္ စႏၵရားကို ကၽြမ္းက်င္ေနၿပီးလား ၊အဲဒီလုိ ေၿပာနိုင္ေလာက္ေအာင္ အသက္အရြယ္ကို ေရာက္ၿပီးလား '' လို႕ ေၿပာၿပီး အတင္းဆက္သင္ခုိင္းပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႕ ဆက္သင္လုိက္တာ ခုဆို ကမၻာေက်ာ္ ဂီတပညာရွင္ေတြနဲ႕တြဲၿပီး ေဖ်ာ္ေၿဖမွဳေတြ မ်ားစြားလုပ္ႏိုင္ခဲ႕တယ္။ အဂၤလန္ဘုရင္မၾကီးရဲ႕ နန္းေတာ္မွာေတာင္ တီးၿပႏိုင္ခဲ႕တယ္။ ဒါနဲ႕ ကြန္ဒိုလီဇာ ဆိုတဲ႕နာမည္ကလည္း con dolcezza ဆိုတဲ႕ အီတလီ ဂီတစကားတစ္ခုလာတာပါ ။ con ဆိုတာ အီတလီဘာသာမွာ ႏွင့္ (with) လုိ႕ အဓိပၸါယ္ရၿပီး dolcezza ကေတာ႕ ခ်ိဳသာႏူညံ႕ၿခင္း( sweetness ) လုိ႕ ဆိုလုိပါတယ္။

ကမၻာ႕အေတာ္ဆံုး တေယာပညာရွင္ ရိုရို္မ ႏွင့္ ။

•                     ဒီလုိနဲ႕ ကြန္ဒိုလီဇာရိုက္စ္ေလးဟာ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွာ ဒန္ဗာ ၿမိဳ႕က တကၠသိုလ္ကို ေခ်ာေခ်ာေမာေမာနဲ႕ေရာက္လာပါေတာ႕တယ္။ ဒါေပမယ္႕ မၾကာခင္မွာဘဲ သူ႕အေမရဲ႕ ကင္ဆာ သတင္းဆိုးကို ၾကားရပါေတာ႕တယ္။ ရိုက္စ္ အေမဟာ ေနာက္ထပ္ ၁၅ ႏွစ္ အသက္ရွင္ေနထုိင္သြားႏိုင္ခဲ႕ေပမယ္႕ ရိုက္စ္ဟာ အဲဒီအခ်ိန္ေတြမွာ ေန႕တုိင္းေန႕တုိင္း သူ႕အေမကို ပူပန္ၿပီးေနခဲ႕ရတယ္။ အစကေတာ႕ ဒန္ဗာတကၠသိုလ္မွာ ရိုက္စ္ဟာ ငယ္ငယ္ကတည္းက တစိုက္မတ္မတ္တီးခဲ႕တဲ႕ စႏၵရားပညာနဲ႕ ဘြဲ႕ယူမလုိ႕ဘဲ။ ဒါေပမယ္႕ တစ္ေန႕မွာ ကမၻာ႕အဆင့္ ၿပိဳင္ပြဲတစ္ခုမွာ စႏၵရားကို တဖက္ကမ္းခပ္ တီးေနတဲ႕ ၁၁ အရြယ္ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ရိုက္စ္ရဲ႕ အေတြးေတြကို ေၿပာင္းလဲပစ္ေစခဲ႕ပါတယ္။ အဲဒီကေလးဟာ စႏၵရားပညာမွာ ရိုက္စ္ တစ္ႏွစ္လံုး သင္ခဲ႕ရတာကို တစ္ခါၾကားရံုနဲ႕ တီးၿပနိုင္တာကိုေတြ႕ေတာ႕ ရိုက္စ္ဟာ အေတာ္ေလး ေလသြားတယ္။ သူေတာ္တယ္ဆိုတာ ပါရမီရွိတဲ႕သူနဲ႕ယွဥ္ရင္ ဘာမွမဟုတ္ပါလားလုိ႕ ေပါက္သြားသတဲ႕။ဒီေတာ႕ စႏၵရားနဲ႕ ဘ၀အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းလုပ္ဖုိ႕ အေရးကို စြန္႕လႊတ္လုိက္ပါေတာ႕တယ္။ တကၠသိုလ္ေမဂ်ာကို စႏၵရားကေန နိုင္ငံေရးသိပၸံ ေၿပာင္းေတာ႕မယ္ဆိုေတာ႕သူ႕အေမနဲ႕အေဖဟာ အေတာ္ေလး စိတ္ဆင္းရဲသြားတယ္။ သူ႕အေဖက '' သမီးရယ္၊ လူမဲေတြ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ ပညာနဲ႕ဘယ္ေလာက္မ်ား အလုပ္ၿဖစ္မွာလဲ '' လုိ႕တားစကားဆိုေတာ႕ ရိုက္စ္က '' ဂီတနဲ႕လည္း အလုပ္ၿဖစ္မယ္မထင္ပါဘူး အေဖ ''  လုိ႕ၿပန္ေၿပာၿပီး ေမဂ်ာကို ေၿပာင္းၿဖစ္ေအာင္ေၿပာင္းလိုက္ပါတယ္။

ဒန္ဗာတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ ၁၅ အရြယ္ ရိုက္စ္

•                   ဒါလုိေၿပာင္းလုိက္တာဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ရိုက္စ္တစ္ေယာက္ နိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီးၿဖစ္လာဖို႕လမ္းစပါဘဲ။ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံဘာသာမွာ ရိုက္စ္ရဲ႕ ဆရာက ဂ်ဴးလူမ်ိဳး ဂ်ိဴးဇက္ ေကာ္ဘယ္ Jorsef Korbel ပါဘဲ။ ဂ်ိဳးဇက္ဟာ နာဇီေတြနဲ႕ ကြန္ၿမဴနစ္ေတြရဲ႕ရန္ေၾကာင့္ ထြက္ေၿပးလာရတဲ႕ ခ်က္ Czech ႏိုင္ငံသား သံတမန္ေဟာင္းၿဖစ္ၿပီး အေမရိကန္မွာ ႏိုင္ငံေရးခိုလံွဳေနသူပါ။ ဂ်ိဳးဇက္ရဲ႕သမီးက ေနာက္ပို္င္းမွာ နိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီးၿဖစ္လာမယ္႕ မယ္ဒလင္ေအာဘရိုက္ Madeleine Albright ပါဘဲ။ ၿမန္မာ႕အေရးကို အၿမဲတမ္း အားေပးကူညီခဲ႕သူၿဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုလည္း အရမ္းခင္မင္ေလးစားသူၿဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ိဳးဇက္တို႕ ဂ်ဴးမိသားစုတစ္ခုလံုးဟာ ရိုက္စ္နဲ႕ အရမ္းခင္မင္ခဲ႕ၿပီး ဂ်ိဳးဇက္ဟာ ရိုက္စ္ရဲ႕ လမ္းၿပသူ mentor တစ္ေယာက္ၿဖစ္လာခဲ႕ပါတယ္။မယ္ဒလင္ေအာဘရိုက္နဲ႕ ရိုက္စ္တုိ႕ႏွစ္ေယာက္ဟာ အတန္းထဲမွာ အေတာ္ဆံုးေက်ာင္းသားေတြ ၿဖစ္ခဲ႕ပါတယ္။ ( မယ္ဒလင္ေအာဘရိုက္ဟာ သူနိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီး မၿဖစ္ခင္ တစ္ႏွစ္အလုိ ၁၉၉၅ မွာၿမန္မာၿပည္ကိုလာၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ ေတြ႕ခဲ႕ဖူးတယ္ )

 ၿမန္မာ႕အေရးကို အၿမဲအားေပးခဲ႕ေသာ မယ္ဒလင္ေအာဘရိုက္ ၁၉၉၅ တြင္ ၿမန္မာၿပည္သို႕လာစဥ္ေဒၚစုနဲ႕ေတြ႕

•                   အသက္ ၁၉ နွစ္မွာ ရိုက္စ္တစ္ေယာက္ ဂုဏ္ထူးေတြ တစ္သီၾကီးနဲ႕ ဘြဲ႕ရၿပီး Notre Dame တကၠသိုလ္မွာ မာစတာဘြဲ႕ကို တက္ပါတယ္။ သူဟာ အဲဒီကတည္းက ဆုိဗီယက္အေရးကၽြမ္းက်င္သူၿဖစ္ဖုိ႕ လမ္းေပၚေရာက္ေနပါၿပီ။( အဲဒီတုန္းက ရုရွားႏိုင္ငံဟာ မၿပိဳကြဲေသးဘဲ ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံအၿဖစ္နဲ႕ ရွိေနတုန္းပါ )။ ရိုက္စ္ဟာ ရုရွားနဲ႕ပတ္သက္သမ်ွကို အရူးအမူး စိတ္၀င္စားသူၿဖစ္တယ္။ သူစီးတဲ႕ ကားကိုေတာင္ ရုရွားႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္ရဲ႕ နာမည္ Boris လုိ႕ေပးထားပါတယ္။ မာစတာဘြဲ႕ရအၿပီးမွာ ဒန္ဗာတကၠသိုလ္ကို ၿပန္လာၿပီး ပါရဂူဘြဲ႕ကုိယူတယ္။ ဒီေနာက္ အသက္ ၂၆ ႏွစ္မွာ နာမည္ၾကီးတကၠသိုလ္တစ္ခုၿဖစ္တဲ႕ စတန္းဖုိ႕ဒ္ Standford မွာ လက္ေထာက္ကထိက ၿဖစ္လာပါတယ္။

•                   ငယ္ရြယ္တဲ႕ထက္ၿမက္တဲ႕ရိုက္စ္တစ္ေယာက္ လူတုိင္းရဲ႕အာရံုကို ဖမ္းစားႏိုင္ခဲ႕တယ္။ အဲမွာ စေတြ႕တာဘဲ။ Bush ရဲ႕အေဖ Bush ၾကီးနဲ႕ေလ။ ( သမၼတ George W .Bush ဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ ၄၃ ေယာက္ေၿမာက္ သမၼတ ၿဖစ္သလို သူ႕ အေဖ George H.W Bush ကလည္း ၄၁ ေယာက္ေၿမာက္ သမၼတ ၿဖစ္တယ္။ သားအဖ ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕နာမည္မ်ား မွည္႕စရာရွားလုိ႕ေနာ္။ H ကေလးဘဲကြဲတယ္။ မ်က္စိလည္စရာ )။ အေဖ Bush ၾကီးလက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရး အၾကံေပးၿဖစ္လာတာက Brent Scowcroft ဆိုသူပါ။ သူဟာ ၁၉၈၇ မွာ တကၠသိုလ္ ကြန္းဖရန္႕စ္ တစ္ခုမွာ ရိုက္စ္ကို မ်က္စိက်သြားပါတယ္။ ဒီမဲမဲသဲသဲ ထက္ထက္ၿမက္ၿမက္နဲ႕ ဆိုဗီယက္အေၾကာင္းကို ဖင္ၿပန္ေခါင္းၿပန္သိသူေလးဟာ ဘူေလးလဲေပါ့ ။ ဒီလုိနဲ႕အဲဒီလူၾကီးေကာင္းမွဳနဲ႕ ရိုက္စ္တစ္ေယာက္ အေဖဘုရွ္ ၾကီးရဲ႕ အစိုးရအဖြဲ႕ထဲမွာ ဆိုဗီယက္ကၽြမ္းက်င္သူရာထူးကို တန္းရသြားပါတယ္။ ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံၾကီး ၿပိဳကြဲခ်ိန္မွာ ဘုရွ္ၾကီးေဘးကေန အၾကံေပးကူညီခဲ႕တယ္။ အဲဒီကေန ေဖေဖ ဘုရွ္ၾကီးက ရိုက္စ္ကို သားသားဘုရွ္ကေလးနဲ႕ မိတ္ဆက္ေပးၿပီး သူ႕သားကို ဆိုဗီယက္အေၾကာင္းကို သင္ေပးခုိင္းပါသတဲ႕။ဒီလုိနဲ႕ ရိုက္စ္တစ္ေယာက္ ဘုရွ္တုိ႕မိသားစုရဲ႕ အေၿမွာက္စားခံဘ၀ကိုေရာက္လာပါေတာ႕တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ သားဘုရွ္ သမၼတၿဖစ္ေတာ႕ ရိုက္စ္အေၾကာင္းေၿပာတုိင္း က်ေနာ္႕ကို ရွရွားနဲ႕ပတ္သက္တာ အကုန္သင္ေပးခဲ႕သူ လုိ႕ အၿမဲေၿပာေလ႕ရွိပါသတဲ႕ ။ဒီလုိနဲ႕ ''တားတားရဲ႕ ခ်ာမ '' ရိုက္စ္လည္း တားတားရဲ႕ သမၼတ ပထမသက္တမ္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရး အၾကံေပး ၿဖစ္လာၿပီး ဒုတိယသက္တမ္းမွာေတာ႕ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၆၆ ေယာက္ေၿမာက္ ႏိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီး ၿဖစ္လာပါေတာ႕တယ္။ ( မွတ္ခ်က္။ ၆၄ ေယာက္ေၿမာက္မွာ ရိုက္စ္၏ သူငယ္ခ်င္းလည္း ၿဖစ္ ရိုက္စ္ဆရာ၏ သမီးၿဖစ္သူ မယ္ဒလင္ေအာဘရိုက္ ၊ ၆၅ ေယာက္မွာ ရိုက္စ္ကဲ႕သုိ႕ လူမဲၿဖစ္သူ Colin Powell နဲ႕ ယခု ဟီလာရီ ကလင္တန္ကေတာ႕ ၆၇ ေယာက္ေၿမာက္ ၿဖစ္သည္။ ).

 
( မဆန္႕ေတာ႕လုိ႕ ေနာက္မွဆက္ေတာ႕မယ္ေနာ္။ ပထမဆံုးေရးတာၿဖစ္လုိ႕အပိုအလုိအမွား ပါရင္ခြင့္လႊတ္ၾကပါကုန္  )
အေမရိကန္စစ္သည္ေတာ္မ်ားနဲ႕ ရိုက္စ္ အီရတ္မွာ

>>>Read more>>> >>

ကေလးသံုးေယာက္ေမြးဖြားၿပီးခဲ႔ေသာ ကမၻာပထမဆံုးေသာ ေယာက္်ား

ကေလးသုံးေယာက္အထိ ေမြးခဲ့ေသာ ကမၻာ့ပထမဆံုး ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ဳိးသား၏ ေနာက္ဆံုး ကေလးေမြးဖြား အၿပီး တစ္ႏႇစ္အၾကာ ဓာတ္ပံု ထြက္ေပၚလာခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

အရီဇိုးနား ျပည္နယ္တြင္ ဇနီးျဖစ္သူ နန္စီႏႇင့္အတူ ေနထိုင္လ်က္ ရႇိေသာ ေသာမတ္စ္ဘီတီ၏ ရင္ေသြးယူသည့္ သတင္းသည္ ကမၻာတစ္၀န္း အထူး ထင္ရႇားခဲ့သည္။

အသက္ ၃၇ ႏႇစ္ ရႇိၿပီျဖစ္ေသာ ဘီတီသည္ ကေလးေမြးၿပီးေနာက္ တက္စ္တို႐ုန္းေဆးမ်ား ျပန္လည္ သံုးစြဲျခင္းျဖင့္ ေယာက္်ားဆန္ေသာ အသြင္အျပင္ အျပည့္ ျပန္ျဖစ္လာသည္ကို ပံုတြင္ေတြ႔ရသည္။

ဘီတီသည္ ဟာ၀ိုင္ယီကြၽန္းတြင္ ေမြးဖြားစဥ္က မိန္းကေလး တစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ ေမြးလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ေယာက်္ားေလး ျဖစ္ခ်င္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ အသက္ ၂၀ ၀န္းက်င္မႇစၿပီး တက္စတုိ႐ုန္းေဆးမ်ား ထိုးျခင္းျဖင့္ မ်က္ႏႇာတြင္ အေမြးအမႇင္မ်ား ေပါက္လာခဲ့ကာ အသံ ေျပာင္းလာခဲ့ၿပီး လိင္အဂၤါ ေျပာင္းလဲမႈကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။

၂၀၀၂ ခုႏႇစ္တြင္ ရင္သား ဖယ္ရႇားခဲ့ၿပီးေနာက္ အမ်ဳိးသားတစ္ေယာက္ အျဖစ္ တရား၀င္ အသိအမႇတ္ျပဳ ခံခဲ့ရသည္။ သုိ႔ရာတြင္ မိန္းမအဂၤါ၊ သားအိမ္ႏႇင့္ အျခား မ်ဳိးပြားအဂၤါမ်ားကို ဖယ္ရႇားမပစ္ဘဲ ထားရႇိခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ဇနီးျဖစ္သူ နန္စီမႇာ သားအိမ္ထုတ္ထားရသူ ျဖစ္သည္။


ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရန္ ဆႏၵရႇိလာေသာ အခါ တက္စတို႐ုန္း သံုးစြဲမႈကို ရပ္တန္႔ထားခဲ့ရသည္ဟု ဆိုသည္။ အလႇဴရႇင္တစ္ဦးထံမႇ သုက္ပိုးကိုယူကာ မ်ဳိးေအာင္ေစရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေသာ္လည္း သားအိမ္ျပင္ပတြင္ သေႏၶတည္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အေရးေပၚ ခြဲစိတ္ကုသခဲ့ရေသးသည္။ ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္ ေႏႇာင္းပိုင္းတြင္မႇ ပထမဆံုး ရင္ေသြးကို သေႏၶ ေအာင္ျမင္စြာ ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ ကေလးႏႇစ္ဦးကိုလည္း ဆက္တုိက္ေမြးခဲ့သည္။

ကေလးသံုးေယာက္ေမြးဖြားၿပီးခဲ႔ေသာ ကမၻာပထမဆံုးေသာ ေယာက္်ား

>>>Read more>>> >>

ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ ၿမိဳ႕ၾကီးမ်ား

ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာၿမိဳ ့ႀကီးမ်ားသည္ဒ႑ာရီ မဟုတ္ပါ။
ေရွးတံုးကအလြန္စည္ကားခဲ့ေသာၿမိဳ ့မ်ားျဖစ္သည္။ထိုစိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္း
ေသာၿမိဳ ့မ်ား၏ပံုမ်ားကိုတင္ျပေပးပါမည္။

(၁)ဒီၿမိဳ ့ကေတာ့...Petra ,ေဂ်ာ္ဒန္နိုင္ငံမွာရွိပါတယ္...

ႏွစ္ ၂၀၀၀အထက္ဟုခန္မွန္းၾကတယ္...

(၂)ပီရူးနိုင္ငံကပါ...Machu Picchu City ပါ

(၃)Mexico နိုင္ငံက Palenque City ပါ။ဒီၿမိဳ ့လည္းခမ္းနားတာပဲ...

ႏွစ္၃၀၀၀ခန္ ့ပါ။


(၄)သမိုင္းစာေတြထဲမွာထင္ရွားတဲ့ ထရိုင္ၿမိဳ ့ကဒီမွာပါ..

ဒီၿမိဳ ့ကိုေတာ ့ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ဟုခန္မွန္းၾကပါတယ္။

(၅)Pakistan ရဲ ့ Mohenjo Daro City ကေတာ့ၿမိဳ ့ရိုးပဲရွိတယ္ေနာ္...

 ႏွစ္ေပါင္း ၄၅၀၀ အလြန္ဟု ခန္ ့မွန္းၾကပါတယ္။
(၆)Palmyraၿမိဳ ့ကေတာ့ ဆီးရီးယားနိုင္ငံမွာရွိပါတယ္... 

  သူကေတာ့အလတ္ႀကီးရွိေသးတယ္ေနာ္...ေၾသာ္ BC - 300 ၀န္းက်င္ကပါ...
  သမိုင္းဆိုင္ရာ ခန္ ့မွန္းမႈမ်ားဟာ တစ္ခုႏွင္ ့တစ္ခုမတူပါဘူး။
သက္တမ္းမ်ားတြက္ရာတြင္လည္းသက္မွတ္ပံုခ်င္းမတူၾကဘူးဗ်။
ဘာပဲေျပာေျပာ ဒီၿမိဳ ့ႀကီးမ်ားဟာ တစ္ခ်ိန္ကအလြန္စည္းကားခဲ့ေပမယ့္
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေပ်ာက္ကြယ္ခဲ ့ရဘူးပါတယ္။ေနာက္ပိုင္းက်မွ ျပန္လည္တူး
ေဖာ္ေတြ ့ရွိခဲ့ရတာပ

>>>Read more>>> >>

အရက္သမားမ်ားအသက္ရွည္ရျခင္း၏လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္

ျပတိုက္ဆိုဒ္တြင္ တိုက္ႀကီးသား ေရးတင္ထားေသာ ပိုစ့္ပါ...

>>>Read more>>> >>